{ "@context" : "https://schema.org", "@type" : "Article", "name" : "درمان گرمازدگی و راه های پیشگیری از آن","headline" : "درمان گرمازدگی و راه های پیشگیری از آن", "url" : "https://jameesalamat.com/node/120","id" : "https://jameesalamat.com/node/120","image":[ "https://jameesalamat.com/sites/default/files/field/image/%DA%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%B2%D8%AF%DA%AF%DB%8C_0.jpg"], "author":"Jameesalamat.com - جامعه سلامت","description":" با گرم شدن هوا احتمال ابتلا به بیماری‌هایی که با گرما مرتبط هستند هم بیشتر می‌شود. یکی از شایع‌ترینِ این بیماری‌ها، گرمازدگی است" , "articleBody" : " روش‌های درمان گرمازدگی بسیار ساده است، در عین حال چنانچه این درمان‌های ساده به‌موقع انجام نشوند، وضعیت خطرناک خواهد شد. گرما زدگی معمولا بدنبال فعالیت بدنی متوسط تا شدید در هوای گرم ایجاد میشود. در این عارضه به علت تعریق شدید آب بدن از دست رفته و متعاقب آن درجه حرارت مرکزی بدن بالا میرود. گرما زدگی میتواند بصورت خفیف، متوسط یا شدید بروز کند. این عارضه در موارد شدید حتی میتواند منجر به مرگ شود. گرمازدگی خفیف  علائم گرما زدگی خفیف شامل درد در شکم، بازو و ساق است و به علت کمبود آب و املاح در اثر تعریق زیاد بوجود میاید. برای درمان آن باید ورزش را متوقف کرد، عضلات دردناک را به آرامی کشش داد و آب خنک حاوی املاح نوشید. گرمازدگی متوسط علائم گرما زدگی متوسط شامل ضعف، احساس خستگی شدید و از حال رفتن است. احساس تشنگی شدید، سردرد، تهوع، استفراغ و گیجی هم از دیگر علائم آن است. این عارضه بیشتر در چند روز اول اوقاتی پیش می آید که فرد در یک هوای گرم کار و فعالیت جدیدی را که به آن عادت ندارد شروع میکند. اگر بعد از یک تعریق شدید فقط آب بدون املاح استفاده کنیم احتمال ایجاد این وضعیت زیاد است.  فرد را به یک محل خنک منتقل کنید. لباس های او را درآورید. اگر هوشیار است به او آب خنک که حاوی املاح است بدهید. با پنکه و حوله خیس او را خنک کنید. بیمار را به پزشک ببرید. گرمازدگی شدید تعریف این وضعیت از لحاظ پزشکی اینست که درجه حرارت مرکزی بدن از 40 درجه سانتیگراد بیشتر شود. علائم آن بصورت تهوع، تشنج، کاهش سطح هوشیاری و کما است. سریعا با اورژانس تماس بگیرید. بیمار را در یک وان یخ قرار دهید. تمام لباسهای او را درآورید. تکه های یخ را در زیر بغل، کشاله ران و گردن بیمار قرار دهید. گرمازدگی حالت عکس سرمازدگی احتمالا با واژه‌ی سرمازدگی آشنا باشید. این اتفاق وقتی رخ می‌دهد که دمای بدن به طرز خطرناکی اُفت کند. ولی عکس این اتفاق هم می‌تواند بیفتد. یعنی وقتی که دمای بدن به‌ قدری زیاد می‌شود که سلامتی را تهدید می‌کند؛ به این حالت «گرمازدگی» می‌گویند. گرمازدگی وقتی اتفاق می‌افتد که سیستم تنظیم حرارت بدن نمی‌تواند حرارت محیط را تحمل کند. اگر دمای بدن به بالای ۴۰ درجه‌ی سانتی‌گراد برسد، گرمازدگی شدید رخ می‌دهد. به همین ترتیب اگر دمای بدن کمتر از ۳۵ درجه‌ی سانتی‌گراد شود، سرمازدگی رخ خواهد داد. دمای عادی بدن ۳۷ درجه‌ی سانتی‌گراد است. علائم گرمازدگی پوست خشک و داغ عدم تعریق پوست ابتدا قرمز شده و سپس رنگ پریده یا کبود می شود تنفس کوتاه و سریع نبض سریع و ضعیف افزایش دمای بدن به بیش از 40 درجه سردرد گرفتگی عضلات گشادی مردمک چشم علائم روحی و روانی گرمازدگی  زدن سخنان بی ربط گیجی رفتار پرخاشگر آشفتگی و هیجان توهم بی حالی، رخوت و بی حسی ( واکنش های بدن بیش از حد آرام و آهسته می شود )  تشنج علائمی که نشان می دهد در معرض گرمازدگی هستید ضعف و خستگی کشیدگی و درد عضلات  استفراغ و تهوع پوست رنگ پریده و چسبناک دمای طبیعی بدن گرفتگی عضلات  سرگیجه ضعف و غش ادرار زرد تیره یا نارنجی سردرد اسهال تشخیص گرمازدگی پزشک علائم شما را بررسی کرده و میزان فشارخون و دمای بدن شما را اندازه می گیرد. دماسنج مقعدی بیشتر از دماسنج دهانی در این موارد کاربرد دارد. در این حالت پزشک نمونه ادرار و خون شما را با تجویز آزمایش های مربوطه بررسی می کند. درمان گرمازدگی درمان عوارض مرتبط با گرمازدگی بستگی به شدت آن دارد. درمان فوری گرمازدگی یک فوریت پزشکی است. اگر دیدید کسی دچار گرمازدگی شده، فوراً یک آمبولانس خبر کنید یا هر چه سریع تر او را به نزدیک ترین بیمارستان برسانید. اولین اقدام ، کاهش هر چه سریع تر دمای بدن فرد است. انواع مختلف گرمازدگی گرمازدگی انواع مختلفی دارد که یکی از شایع‌ترین آنها، خستگی ناشی از گرماست. نوع دیگر آن که ممکن است کمتر با آن آشنا باشید سنکوپ گرمایی است. در ادامه به‌طور مختصر انواع مختلفی گرمازدگی و دیگر بیماری‌های ناشی از گرما را شرح می‌دهیم. استرس گرمایی اگر دمای بدن‌تان شروع به بالا رفتن کند و نتوانید با عرق کردن خودتان را خنک کنید، استرس گرمایی رخ می‌دهد. استرس گرمایی می‌تواند منجر به عوارض جدی‌ای مانند خستگی گرمایی و سکته‌ی گرمایی شود. در این بیماری علاوه بر احساس گرمای فوق‌العاده شدید، ممکن است علائم زیر هم تجربه شود: سرگیجه ضعف حالت تهوع تشنگی سردرد اگر در خودتان علائم استرس گرمایی را مشاهده کردید به‌ مکان خنک‌تری بروید و استراحت کنید. سپس شروع به نوشیدن آب و مایعات حاوی الکترولیت کنید. الکترولیت‌ها موادی مانند کلسیم، پتاسیم و سدیم هستند که بدن را هیدراته نگه می‌دارند و به تنظیم ضربان قلب، عملکرد عصب و سلامت عضله‌ها کمک می‌کنند. اگر حس کردید حال‌تان در حال بدتر شدن است حتما به پزشک مراجعه کنید. ضعف گرمایی اگر ساعت‌های طولانی در مکانی با دمای بالا بودید و احساس ضعف بدنی و استرس روانی داشتید، ممکن است دچار ضعف گرمایی شده باشید. کسانی که به آب‌ و هوای گرم و کار در محیط‌های با دمای بالا عادت ندارند، نسبت به این بیماری آسیب‌ پذیرترند. این بیماری علاوه بر احساس گرما، تشنگی و ضعف، باعث کاهش یا عدم تمرکز بر روی کارتان می‌شود. اگر احساس فشار روحی و جسمی کردید سعی کنید با نوشیدن مایعات، حرارت بدن‌تان را کمتر کنید و برای این که در آینده دوباره دچار ضعف گرمایی نشوید، خودتان را به‌ آرامی و به مرور زمان، به کار یا زندگی در محیط گرم عادت بدهید. سنکوپ گرمایی سنکوپ یا غش حالتی است که فشار خون با اُفت مواجه می‌شود و جریان خون به مغز موقتا کاهش می‌یابد. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که خودتان را در یک محیط گرم حبس کنید. اگر برای کاهش فشار خون‌تان از بلوک‌کننده‌ی بتا (مسدودکننده‌ی گیرنده‌ی آدرنرژیک بتا که در کاهش فشار خون و تعداد ضربان قلب کاربرد دارد) استفاده می‌کنید در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سنکوپ گرمایی هستید. معمولا قبل از غش کردن سرگیجه می‌گیرید. ممکن است حس غش کردن به‌ شما دست بدهد، ولی اگر آرام باشید و خودتان را به‌ سرعت خنک کنید می‌توانید هوشیاری‌تان را حفظ کنید. بالا نگه داشتن پاها هم می‌تواند مفید باشد. مانند سایر بیماری‌های مرتبط با گرما، در اینجا هم آب‌رسانی مسئله‌ی بسیار مهمی است. همه‌ی مایعات خوب هستند ولی بهترین گزینه، آب یا مایعات حاوی الکترولیت است. گرفتگی عضلانی ناشی از گرما معمولا این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که در هوای گرم، فعالیت یا ورزش سنگین انجام بدهید. گرفتگی عضلانی نتیجه‌ی عدم تعادل الکترولیت در بدن است و معمولا در عضلات شکم، پا یا بازو احساس می‌شود. برای تسکین گرفتگی ناشی از گرما، در جای خنکی استراحت کنید و سعی کنید مایعات و الکترولیتی را که با عرق کردن از دست داده‌اید جبران کنید. ورم کردن عضلات در اثر گرما ورم کردن (edema) گرمایی وقتی اتفاق می‌افتد که برای مدتی طولانی در محیط‌های گرم بایستید یا بنشینید که منجر به متورم شدن دست‌ها، پایین پا و مچ پا می‌شود. این تورم به دلیل تجمع مایع در اندام‌هاست و معمولا وقتی به محیط گرم عادت کنید، خودبه‌خود فروکش می‌کند. خنک کردن بدن، بالاگرفتن پاها، نوشیدن آب و الکترولیت کافی، می‌تواند اینجا هم مفید واقع شود. عرق‌سوز گاهی اوقات فعالیت در دوره‌های طولانی‌ مدت در گرما می‌تواند باعث بروز برآمدگی‌های جوش‌ مانندی روی پوست شود. دلیل آن هم معمولا لباس زیری است که خیس عرق شده است. این جوش‌ها معمولا با خنک شدن بدن یا تعویض لباس‌ها خود به‌ خود خوب می‌شوند؛ ولی اگر پوست بلافاصله بعد از جوش زدن خنک نشود، ممکن است عفونت ایجاد شود. ضعف و خستگی مفرط ناشی از گرما این مورد یکی از جدی‌ترین انواع گرمازدگی است و زمانی رخ می‌دهد که بدن دیگر نتواند خودش را خنک کند. هنگام ابتلا به این نوع گرمازدگی، علاوه بر عرق کردن فراوان، موارد زیر هم مشاهده می‌شود: سرگیجه ضعف تشنگی از دست دادن هشیاری و تمرکز پوست مرطوب و سرد نبض سریع این مرحله قبل از سکته‌ی گرمایی رخ می‌دهد، بنابراین باید قبل از گسترش آن هرچه سریع‌تر استراحت کنید و آب بنوشید. اگر بهبودی در علائم خود احساس نکردید فورا به پزشک مراجعه کنید.  اقدامات فوری پزشکی جهت گرمازدگی خطرناک‌ترین نوع گرمازدگی سکته‌ی گرمایی است که حتی می‌تواند کشنده باشد. انواع دیگر گرمازدگی اگر به‌ خوبی درمان نشوند می‌توانند منجر به سکته شوند. این بیماری وقتی رخ می‌دهد که دمای بدن به بالای ۴۰ درجه‌ی سانتی‌گراد برسد و اولین نشانه‌ی آن غش کردن است. دیگر علائم آن عبارتند از: کج‌خلقی گیجی از دست دادن هشیاری و تمرکز برافروخته شدن پوست کاهش تعرق نبض ضعیف یا سریع هنگام بروز این علائم باید: سعی کنید به یک مکان خنک بروید که ترجیحا تهویه داشته باشد. آب یا نوشیدنی‌های حاوی الکترولیت بنوشید. دوش آب سرد بگیرید تا وضعیت بدن‌تان سریع‌تر به‌حالت عادی برگردد. زیر بازوهای خود و اطراف ناحیه‌ی کشاله‌ی ران، کیسه‌های یخ قرار بدهید. اگر در علائم‌تان بهبودی مشاهده نکردید به اورژانس زنگ بزنید. افراد در معرض خطر گرمازدگی  احتمال ابتلای کسانی که در محیط‌های خیلی گرم کار می‌کنند یا در محل کار خود در معرض حرارت بالا قرار دارند، به گرمازدگی بیشتر است. کارگران ساختمانی، کشاورزان و کسانی که به‌ مدت طولانی در مجاورت گرما قرار دارند، آتش‌نشان‌ها و افرادی که با اجاق‌های بزرگ سر و کار دارند یا در فضاهای بسته با تهویه‌ی نامطلوب کار می‌کنند باید بیشتر جانب احتیاط را رعایت کنند. علاوه بر این‌ها، شرایط بدنی و بیماری‌های خاصی هم می‌تواند خطر ابتلا به گرمازدگی را بیشتر کند. مثلا داروهای مربوط به قلب و فشار خون مثل داروهای ادرارآور، توانایی بدن برای خنک کردن از طریق تعریق را کاهش می‌دهند. همچنین اگر برای کنترل فشار خون خود، رژیم غذایی‌تان کم سدیم است، ممکن است سریع‌تر دچار گرمازدگی شوید. کودکان و افراد مسن در معرض خطر بیشتری قرار دارند. چون خیلی از کودکان ساعت‌های طولانی در هوای گرم بدون این که استراحتی داشته باشند یا خودشان را خنک کنند یا آب کافی بنوشند مشغول بازی کردن هستند. افراد مسن هم معمولا نسبت به افزایش دمای محیط اطراف‌شان حساس و آگاه نیستند و نمی‌توانند به‌ موقع به دمای بالا عکس‌العمل نشان بدهند. بنابراین سالمندانی که در مکان‌های خیلی گرم زندگی می‌کنند و در خانه‌شان پنکه یا کولر ندارند ممکن است دچار گرمازدگی شوند. تفاوت گرمازدگی و تب  وظیفه‌ی تنظیم دمای بدن بر عهده‌ی قسمتی از مغز به نام هیپوتالاموس است. این قسمت، معمولا دمای بدن را در حدود ۳۷ درجه‌ی سانتی‌گراد نگه می‌دارد (با اندکی تغییر در طول روز و شب). اگر ویروس یا باکتری وارد بدن شود، ممکن است هیپوتالاموس برای از بین بردن هر چه سریع‌تر این باکتری‌ها دمای بدن را زیاد کند. در این صورت تب به عنوان بخشی از واکنش سیستم ایمنی بدن رخ می‌دهد و با از بین رفتن عفونت، هیپوتالاموس باید دمای بدن را به‌حالت عادی برگرداند. مسکن‌هایی مثل استامینوفن می‌توانند تب را پایین بیاورند ولی تأثیری روی گرمازدگی ندارند. تنها تغییر شرایط محیطی، آب‌رسانی به بدن و خنک کردن بدن از طریق گذاشتن یخ روی پوست می‌تواند روی گرمازدگی تأثیر بگذارد. درمان ضعف و گرفتگی عضلات ناشی از گرمازدگی معمولاً این عوارض را می توان در منزل درمان کرد. فرد باید در محل خنکی در منزل استراحت کند، لباس های نازک و نخی بپوشد، لباس های اضافی خود را در آورد، بدن خود را با آب سرد بشوید یا بوسیله یک حوله خنک مرطوب نگه دارد یا تکه های یخ را به بدن خود بمالد. همچنین از کولر یا پنکه برای خنک کردن خود استفاده کند. یک نوشیدنی خنک، حاوی نمک بنوشد. مثلاً یک قاشق چایخوری یا مرباخوری نمک را در یک لیتر آب حل کند و در طی یک ساعت کم کم آن را بنوشد. همچنین می تواند یک قاشق غذاخوری شکر یا پودر شربت را برای افزایش کالری نوشیدنی، به آن اضافه کند. اگر فرد مسن است یا نمی تواند نوشیدنی شور بنوشد، باید او را به بیمارستان ببرید. گرفتگی عضلات را می توان با ماساژ دادن آنها برطرف کرد. باید روی محل گرفتگی فشار دهید و حوله ی گرمی روی آن قرار دهید. مصرف یک نوشیدنی شور، از عود گرفتگی پیشگیری می کند. فردی که دچار این عوارض شده است، حداقل باید 24 ساعت استراحت کند. مراقبت بیمارستانی از فرد گرمازده در بیمارستان امکانات بهتر و روش های دقیق تری برای کنترل دمای بدن وجود دارد. در آنجا دمای مرکزی بدن به طور مرتب کنترل می شود تا فرد دچار افت ناگهانی دمای بدن (هیپوتِرمی) نشود. آزمایشات خونی برای تعیین مقدار نمک و سایر املاح موجود در خون انجام می شود و مایع درمانی برای حفظ تعادل الکترولیت ها و آب بدن صورت می گیرد. بعد از اولین گرمازدگی بایستی برای مدت چند هفته مقدار آب و نمک بدن و نیز عوارضی مثل ناتوانی کلیه کنترل شود. بعد ازاین حالت برای چند هفته، تغییرات دمایی بدن رخ خواهد داد که طبیعی است. پیشگیری از گرمازدگی اولین گام جهت پیشگیری این است که خطرات بازی یا کار کردن در شرایط بسیار گرم را بدانید و در صورت قرار گرفتن در معرض گرما، موارد زیر را رعایت کنید: در سایه یا در محیط خنک استراحت کنید و اگر نیاز مبرم به خارج شدن از منزل ندارید ترجیحا در خانه بمانید. وقتی در دمای بالا کار می‌کنید، هر ۱۵ تا ۲۰ دقیقه آب یا نوشیدنی‌های حاوی الکترولیت بنوشید. وقتی بیرون از خانه‌ هستید لباس‌های سبک و رنگ روشن بپوشید. اگر وضع تهویه‌ی خانه‌تان زیاد خوب نیست، سعی کنید وقتی هوا خیلی گرم می‌شود به سالن‌ها و محیط‌های عمومی خنک بروید. وقتی که برای مدت طولانی در معرض تابش آفتاب یا در یک محیط گرم هستید و همچنین قبل و بعد و در طی ورزش، آب زیادی بنوشید. قبل از اینکه کاملاً احساس تشنگی کنید، آب بنوشید (یعنی منتظر نباشید تا احساس تشنگی کنید و سپس آب بنوشید) و هنگام نوشیدن آب بیشتر از آن حدّی که فکر می کنید نیاز به آب دارید، آب و مایعات بنوشید، مخصوصاً وقتی که خیلی عرق کرده اید.  موقعی از روز را که هوا خیلی گرم است (مثل سر ظهر و بعد از ظهر) در منزل یا یک جای خنک استراحت کنید و بیرون نیایید. قبل از فعالیت زیاد و ایستادن در معرض آفتاب، سعی کنید به هوای گرم تابستان عادت کنید. سیستم تنظیم دمای بدن شما هنگامی که به گرما عادت کرده باشد، بهتر عمل خود را انجام خواهد داد. اگر یک دونده ی استقامتی یا یک دوچرخه سوار هستید و می دانید که مسابقات شما در شرایط آب و هوایی گرم برگزار خواهد شد، بایستی قبل از شروع مسابقه، خود را با این شرایط وفق دهید (یعنی در هوای گرم، تمرین کنید). این عمل باعث می شود بدنتان به گرما عادت کند. مواقع انجام تمرین به مقدار کافی آب و مایعات بنوشید. اگر اولین بار است که به شرایط آب و هوایی جدید رفته اید، تمرینات خیلی سنگین و سخت را انجام ندهید. کمتر جلوی نور خورشید بایستید. وقتی جلوی آفتاب کار می کنید، روی سرتان کلاه بگذارید که بهتر است لبه دار باشد تا روی صورتتان سایه ایجاد کند. سر شما نسبت به گرما حساس است. در هوای گرم لباس های گشاد، نازک و رنگ روشن بپوشید. لباس کتان از همه بهتر است، زیرا باعث می شود هوا به راحتی از آن عبور کند و عرق شما خشک شود. در هوای گرم پنجره ها را باز کنید یا از یک سیستم خنک کننده مثل پنکه، کولر و فن استفاده کنید. سعی کنید وعده های غذایی تان را سبک و به مقدار کم میل کنید. در آب و هوای گرم یا مرطوب فعالیت شدیدی انجام ندهید به خصوص اگر به این آب و هوا عادت ندارید. اگر در هوای گرم ورزش می کنید، به ترتیب زیر آن را انجام دهید تا بدن شما به این آب و هوا عادت کند : ابتدا تمرینات کوتاه مدتی انجام دهید و به تدریج و در طی دو هفته مدت آن را افزایش دهید. سعی کنید تمرینات شدید را صبح زود که هوا خنک است یا هنگام عصر انجام دهید. هر نیم ساعت یک بار، به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه در سایه استراحت کنید و اگر احساس خستگی کردید، سرعت ورزش خود را کاهش دهید. در صورتیکه دارو مصرف می کنید، از پزشک خود سئوال کنید که آیا این دارو با تنظیم دمای بدن شما تداخل می کند یا خیر؟ اگر داروی مصرفی شما در تنظیم دمای بدنتان مداخله می کرد، باید فعالیت بدنی تان را در هوای گرم کاهش دهید و به مقدار کافی آب و مایعات بنوشید. باید از علائم خطر گرمازدگی آگاه باشید تا هنگام بروز این علائم، اقدامات لازم را انجام دهید. به خاطر داشته باشید که این علائم می توانند به تدریج و در طی چند روز یا اینکه بطور ناگهانی بعد از یک فعالیت شدید بروز کنند. ادم (آماس) ناشی از گرما و عرق سوز شدن نشان می دهند که بدن شما تحت استرس ناشی از گرماست. در حالت ادم ناشی از گرما، رگ های خونی بدن گشاد شده و باعث می شوند مایعات زیر پوست بدن جمع شوند که در این صورت دست ها و پاها متورم می شوند. ممکن است ابتدا با احساس تنگ شدن انگشتر یا کفش ها متوجه این تورم شوید. در حالت عرق سوز، منافذ خروج عرق بسته می شوند و شما احساس خارش می کنید که معمولاً زیر لباس است. اگر لباس شما خیلی کلفت و گرم باشد ممکن است این حالت رخ دهد. ادم و عرق سوز شدن خطرناک و مضر نیستند، ولی نشان می دهند که باید برای پیشگیری از عوارض جدی گرمازدگی، دمای بدنتان را کاهش دهید. از آب و هوایی که باعث بروز بیماری‏های ناشی از گرما می‏شود یعنی دمای ۳۲ درجه سانتی‏گراد و بیشتر و رطوبت نسبی بالا شناخت داشته باشید . به میزان کافی بخوابید و میوه ها و سبزی‏های سرشار از پتاسیم را به میزان زیاد مصرف کنید تا بدن‏تان خودش را با گرما تطبیق دهد. بدن خود را خنک نگه دارید. اگر می‏توانید جلوی آفتاب نروید، در سایه راه بروید یا از یک سایبان مثل ‏چتر استفاده کنید، کرم ضدآفتاب بزنید، کلاه لبه‏ دار روی سرتان بگذارید، عینک آفتابی بزنید و لباس‏های نخی و نازک و گشاد با رنگ روشن بپوشید. سعی کنید فعالیت‏ها و کارهای بیرون خود را در اوقات خنک‏تر روز انجام دهید. ورزش و فعالیت بدنی کمتری در گرما انجام دهید، مخصوصاً اگر باعث می شود عرق زیادی کنید.اگر قطرات عرق از سر و صورت و بدن شما می چکید، نشان می‏دهد عرق شما به مقدار کافی از سطح پوست شما تبخیر نمی‏شود تا آن را خنک نگه دارد. اگر ناچار هستید در گرمای روز فعالیت کنید، اجازه دهید بدنتان با این شرایط کنار بیاید، به این صورت که یک ساعت در هوای گرم کار کنید یا هر ۱۰ روز یک بار این عمل را انجام دهید. به ‏تدریج مدت فعالیت در هوای گرم را افزایش دهید تا بدنتان با گرما تطابق یاید. همیشه آب و مایعات کافی بنوشید. حداقل ۳ لیتر در روز مایعات بنوشید و اگر میزان فعالیت‏تان زیاد است، کم‏ کم آن را به ۴ تا ۵ لیتر برسانید. اگر فعالیت‏ ورزشی شدید دارید یا خیلی عرق می‏کنید، مصرف آب به تنهایی کافی نیست، بلکه باید به ازای هر یک ساعت ورزش، یک لیتر نوشابه ‏های ورزشی که حاوی الکترولیت‏ها و املاح هستند، را استفاده کنید. از مصرف داروهای آمفتامین، آنتی هیستامین، ضدافسردگی‏ها و سایر داروهایی که روی اعمال حیاتی بدن شما تاثیر می‏گذارند، خودداری کنید. انجام کارهای فوری برای شخص گرمازده 1. لباس های فرد گرمازده را درآورده و بدن او را در آب سرد فرو برید. اگر چنین امکانی وجود نداشت، با استفاده از یک پارچه یا حوله یا اسفنج، بدن فرد را با آب سرد خیس کنید یا اینکه قطعات یخ را به آرامی به بدن فرد بمالید. اگر مقدار آبی که در اختیار دارید کم است، ابتدا سر و گردن او را خنک کنید. تکه های یخ را روی گردن، زیر بغل و کشاله ران او قرار دهید. توسط یک تکه کاغذ یا حوله یا پنکه ، او را باد بزنید. 2. بعد از حمام گرفتن، فرد را در مکان خنکی قرار دهید. 3. پاهای فرد را در محل بالاتری نسبت به بدن او قرار دهید تا جریان خون بیشتر به طرف سر او برود. 4. دست ها و پاهای فرد را ماساژ دهید تا خونی که خنک شده، به سمت مغز و مرکز بدن او برود. 5. اگر شخص به هوش است، او را تشویق کنید تا کم کم آب یا یک نوشیدنی خنک بنوشد. ولی اگر شخص بی هوش باشد، نمی توانید این کار را انجام دهید، بنابراین همانطور که گفته شد بدن او را خنک کنید تا وقتی به هوش آمد، آب بنوشد. 6. وقتی بدن فرد خنک شد، هر 10 دقیقه یک بار دمای بدن او را از طریق مقعد اندازه گیری کنید تا دمای بدنش کمتر از 38/5 درجه سانتیگراد نشود. 7. بهترین نوشیدنی در مواقع گرمازدگی آب و یا دوغ میباشد. تا زمانی که فرد احساس بهبودی و یا بهتر شدن داشته باشد باید مایعات را مصرف نمود. 8. از مصرف مایعات کافئین دار (نوشابه، قهوه و …) و مواد الکلی اجتناب کنید چرا که این مایعات باعث افزایش تشنگی و کم آبی بدن خواهند شد. 9. ریختن آب خنک (نه سرد) بر روی بدن باعث کاهش دمای بدن و بهتر شدن شرایط بیمار میشود. میتوانید از پارچه ی خیس و مرطوب نمودن صورت و دست و پاها نیز استفاده کنید. نکته : هنگامی که بدن فرد را در آب سرد فرو می کنید، باید مراقب باشید تا دمای بدنش کمتر از 39/5 درجه نشود. اگر هم دماسنج در اختیار نداشتید، تا وقتی که با لمس کردن بدن او احساس می کنید خنک نشده، عمل خنک کردن را ادامه دهید. ولی به محض خنک شدن بدن فرد، عمل خنک کردن (در آب سرد یا به شکل دیگر ) را متوقف کنید و اگر دمای بدن او مجدداً افزایش یافت، عمل خنک کردن را دوباره شروع کنید. روش های سنتی برای رفع گرمازدگی استفاده از خاکشیر یخ‌ زده و شربت آب‌ لیمو برای جلوگیری از گرمازدگی موثر است. برای جلوگیری از اسهال و تأثیر خنکی، خاکشیر باید به شکل یخ‌ زده یا همراه خرده یخ مصرف شود، در غیر این صورت ملین و اسهال‌آور است.  شربت سکنجبین هوای داغ تابستان بسیاری از مردم را دچار گرمازدگی می‌کند و متخصصان طب سنتی معتقدند که مصرف شربت سکنجبین برای رهایی از گرمازدگی این روزها بسیار مفید است. نوشیدن شربت سکنجبین منافع بسیاری دارد. یکی از منافع سکنجبین این است که چون آن را با یخ خنک کرده و می‌نوشند، صفرا را می‌برد و از التهاب حرارت معده می‌کاهد و آن چه بلغم در معده و روده‌ها باشد، خارج می‌کند. اگر سکنجبین را با ریشه و تخم کاسنی مخلوط کرده و کمی گلاب به آن اضافه کنند، نوشابه‌ای پر سود و شگفت‌آور می‌شود، به خصوص برای کسانی که جگر و معده‌ای گرم داشته یا دچار گرفتگی معده شده‌اند و نیز برای کسانی که مبتلا به نفخ هستند منافع زیادی دارد، اما برای مبتلایان به زخم معده و روده، مضر است. عناب و شکر برای رفع گرمازدگی بهتر است عناب را در آب جوشانده و با کمی شکر به صورت خنک میل کنید. همچنین خوردنی‌های سرد و تر مانند گل بنفشه، خاکشیر، هندوانه و تخم خیارین (خیار، کدو، هندوانه و خربزه) نیز توصیه می‌شود. البته بهترین دارو برای رفع گرمازدگی دم کرده عناب و زرشک است که همراه با مقداری شکر میل می‌شود. خاکشیر یخ زده و شربت آب‌ لیمو استفاده از خاکشیر یخ‌ زده و شربت آب‌ لیمو برای جلوگیری از گرمازدگی موثر است. برای جلوگیری از اسهال و تأثیر خنکی، خاکشیر باید به شکل یخ‌زده یا همراه خرده یخ مصرف شود، در غیر این صورت ملین و اسهال‌آور است. با توجه به گرمی و آلودگی هوا، مصرف آب‌ لیمو نیز به دلیل داشتن ویتامین C که دارای خاصیت ضد عفونی‌ کننده است، توصیه می‌شود و نیاز است هر دو روز یک بار، یک عدد لیمو در آب مصرفی استفاده شود. تـخـم شـربـت تخم شربت در حقیقت دانه گیاه ریحان است که به علت داشتن ترکیبات لعاب‌دار به صورت محلول در آب (شربت) استفاده می‌شود. لعاب این دانه‌ها پس از جذب آب، به صورت ژله‌ای در می‌آید که می‌تواند برای رفع عطش مورد استفاده قرار گیرد. تخم شربتی در طب سنتی ایران به عنوان رفع کننده التهابات دستگاه تناسلی و مجاری ادرار کاربرد بسیار داشته است. به لیمو به‌لیمو گیاهی به صورت درختچه است که از برگ آن استفاده می‌شود. این گیاه از قدیم در طب سنتی ایران به عنوان آرام‌بخش، ضد تشنج، ادرارآور، رفع کننده‌ سرگیجه و تپش قلب مورد استفاده بوده و در حال حاضر نیز از آن استفاده می‌شود. هندوانه هندوانه یک میوه تابستانی لطیف، آبدار، خنک کننده، آرام بخش و مسکن التهابات درونی است که اصولا برای رفع عطش در اوج گرمای تابستان مصرف می‌شود و مورد پسند بسیاری از مردم است. طبیعت هندوانه سرد و تر است و برای افراد گرم مزاج بسیار مطلوب است. مربای پوست هندوانه برای رفع حرارت بدن، رفع تشنگی و گرمازدگی بسیار مفید است. گلاب بنابر اعلام دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران، برای معالجه اشخاص گرمازده، بهترین راه خوراندن گلاب همراه با مقداری یخ است، به قدری که باعث استفراغ شده و صفرا را خارج کند. نوشیدن گلاب خنک، گرمی درون را از بین می‌برد و بدن را تقویت می‌کند. بوییدن گلاب برای تقویت قلب و رفع بیهوشی و تقویت حواس باطنی مفید است. نکات مهم در مواقع گرمازدگی هنگام گرمازدگی از گرفتن دوش آب سرد به جهت ایجاد شوک، از قرار گرفتن در معرض باد مستقیم کولر به دلیل ایجاد عفونت‌های تنفسی و از نوشیدن سریع مایعات بسیار سرد به جهت به هم خوردن وضعیت سیستم ایمنی و گوارشی بدن خودداری کنید. با استفاده از حوله خنک در بدن فرد گرمازده، وی را به حالت طبیعی بازگردانید. میوه‌هایی مانند آلبالو، خیار و هندوانه نقش بسزایی در تنظیم درجه حرارت بدن دارند. از آنجا که فرد گرمازده اشتهای زیادی برای خوردن آب سرد و یخ دارد، باید وی را تشویق کرد تا به تدریج و آهسته مایعات را بنوشد تا معده وی دچار تحریک و درد نشود. درمان خانگی گرمازدگی گرمازدگی حتی می‌تواند تا کما پیشرفت کند. از این رو، این علائم و نشانه‌ها را نباید نادیده بگیرید و باید در اسرع وقت آنها را مورد رسیدگی قرار بدهید. در این نوشتار فهرستی می‌بینید از بهترین درمان‌هایی که می‌توانید برای درمان گزمازدگی و کاهش علائم و نشانه‌های آن استفاده کنید. ۱. دوغ برای درمان گرمازدگی مواد لازم: قاشق غذاخوری ماست، یک لیوان آب، مقدار کمی نمک، مقدار کمی پودر زیره (اختیاری) روش انجام کار: ماست را با آب مخلوط کنید. پودر نمک و زیره را به ترکیب آب و دوغ اضافه کنید و خوب مواد را هم بزنید. این نوشیدنی را به صورت سرد بنوشید. از آن‌جا که آب ماده‌ی اصلی این نوشیدنی طراوت‌بخش است می‌تواند بدن را خنک و هیدراته کند. این نوشیدنی همچنین حاوی پروبیوتیک‌ها، پروتئین‌ها، مواد معدنی و ویتامین‌ها است که نیاز بدن را به این مواد دوباره تامین می‌کند. در طول تابستان ۱ تا ۲ لیوان از این نوشیدنی را مصرف کنید. ۲. حمام سرد برای درمان گرمازدگی مواد و وسایل لازم: آب سرد و وان حمام روش انجام این درمان: وان حمام را از آب سرد پر کنید و به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در آب غوطه‌ور شوید. این روش یکی از روش‌های درمانی کمک‌های اولیه است و می‌تواند قبل از این‌که بیمار بتواند برای درمان به بیمارستان منتقل شود، مورد استفاده قرار بگیرد. این درمان توسط متخصصان برای رفع مشکل گرمازدگی به علت انجام فعالیت‌ زیاد در گرما توصیه می‌شود. آب سرد به پایین آوردن کل دمای بدن، که به علت گرمازدگی بالا رفته‌است، کمک می‌کند. نکته: از آب یخ استفاده نکنید زیرا ممکن است دمای بدن شما به شدت کاهش پیدا کند و باعث بروز عوارض بدتری شود. ۳. طب چینی مواد لازم: ۱ فنجان ماش خشک شده و ۳ فنجان آب روش انجام این درمان: دانه‌های ماش را بجوشانید و مایع بدست آمده را صاف کنید. اجازه دهید محلول بدست آمده خنک شود و سپس آن را بنوشید. اگرچه ماش بومی هند است، اما در حال‌ حاضر در سراسر جهان کشت می‌شود و اغلب در طب سنتی چینی (TCM) برای درمان گرمازدگی بدن استفاده می‌شود. جوشاندن دانه‌های ماش یک داروی مقوی می‌سازد که بدن را هیدراته می‌کند و همچنین دمای بدن را کاهش می‌دهد. چنین تاثیری به این دلیل است که ماش طبیعتی تب بر دارد. این نوشیدنی برای سم زدایی بدن نیز بسیار عالی است. شما می‌توانید این روش درمانی را هر زمانی که لازم بود، ‌استفاده کنید. ۴. روغن‌های معطر برای درمان گرمازدگی مواد لازم: ۲ تا ۳ قطره روغن نعناع فلفلی، ۱ تا ۲ قطره روغن اسطوخودوس و ۲ قاشق غذاخوری روغن زیتون یا روغن بادام روش انجام کار: ۱. هر دو روغن معطر را با روغن یک حامل مخلوط کنید. ۲. این مخلوط روغن را در پشت گردن، روی پاها و داخل مچ دست خود ماساژ بدهید. روغن اسطوخودوس پوست آفتاب‌سوخته و همچنین اعصاب را تسکین می‌دهد. روغن نعناع فلفلی اثر خنک‌ کننده بر بدن دارد و به کاهش دمای بدن کمک می‌کند. هر زمانی که دمای بدن شروع به بالا رفتن می‌کند، می‌توانید از این روش درمانی استفاده کنید. ۵. آب پیاز برای درمان گرمازدگی مواد لازم: آب پیاز و عسل روش استفاده از این درمان: دو روش برای استفاده از آب پیاز برای درمان گرمازدگی وجود دارد: ۱. پس از حمله‌ی گرمازدگی، آب پیاز را پشت گوش‌ها، کف پاها و روی قفسه‌ی سینه‌تان بمالید. اجازه بدهید آب پیاز روی این نواحی بماند. ۲. بعد از این که علائم گرمازدگی از بین رفت، یک قاشق چایخوری از آب پیاز را با یک قاشق چایخوری عسل مخلوط کنید و ترکیب حاصل را بخورید. از آب پیاز در طول مدت گرمازدگی تنها یک بار استفاده کنید، در حالی که می‌توانید مخلوط پیاز و عسل را دو بار در روز و به مدت چند روز پس از وقوع گرمازدگی مصرف کنید. معروف است که آب پیاز علائم گرمازدگی را تسکین می‌دهد. با این حال، مکانیسم دقیق عملکرد آن معلوم نیست. ۶. آب تمبر هندی مواد لازم: چند تکه تمبر هندی، یک تا یک و نیم لیوان آب و مقدار کمی شکر یا عسل روش آماده کردن این دارو: به مدت چند دقیقه تمبر هندی را بجوشانید. این مایع را صاف کنید و شکر یا عسل را برای بهتر کردن طعمش به آن اضافه کنید. این ترکیب گیاهی را پس از آنکه خنک شد، بنوشید. به محض این‌ که علائم شروع به پدیدار شدن می‌کنند، از این درمان استفاده کنید. معروف است که تمبر هندی بدن را خنک می‌کند در حالی که مواد مغذی ضروری و الکترولیت‌هایی که در اثر دهیدراته شدن بدن از بین رفته‌اند، دوباره به بدن می‌رساند. ۷. آب گشنیز مواد لازم: یک دسته گشنیز و کمی شکر روش تهیه‌ی این دارو:  ۱. گشنیز را با کمی آب داخل دستکاه مخلوط‌ کن بریزید و آب آن را بگیرید. ۲. کمی شکر به آن اضافه کنید و خوب هم بزنید. ۳. نوشیدنی حاصل را به مدت چند دقیقه در یخچال قرار دهید تا خنک شود و سپس آن را بنوشید. یک لیوان از این نوشیدنی را در مدت وقوع گرمازدگی میل کنید. گشنیز تاثیر خنک‌ کننده روی بدن دارد. این سبزی گرمای بیش از حد بدن را از بین می‌برد و کمک‌تان می‌کند از شر تهوع و استفراغ خلاص شوید. ۸. سرکه سیب مواد لازم: یک لیوان آب سرد و قاشق چایخوری سرکه سیب روش انجام کار: سرکه را با آب مخلوط کنید و آن را بنوشید. اگر پس از پیاده‌روی زیر نور خورشید، احساس سرگیجه یا ضعف داشتید، این نوشیدنی را بنوشید. سرکه سیب حاوی مواد معدنی و ویتامین است که کمک می‌کنند تا به سرعت الکترولیت‌های از دست رفته بدن دوباره تامین شوند. ۹. خمیر چوب صندل مواد لازم: ۳ تا ۴ قاشق غذاخوری پودر چوب صندل و آب روش آماده کردن این داروی خانگی: ۱. با استفاده از پودر چوب صندل یک خمیر رقیق آماده کنید. ۲. خمیر آماده شده را روی پیشانی و قفسه‌ی سینه‌تان استعمال کنید. ۳. اجازه بدهید خمیر به مدت یک ساعت یا بیش‌تر در این نواحی بماند. اگر در خانه پودر چوب صندل نداشتید، از روغن چوب صندل نیز می‌توانید استفاده کنید و آن را در مناطق ذکر شده در بالا استعمال کنید. یک بار استفاده از این خمیر علائم گرمازدگی را به شدت کاهش می‌دهد. چوب صندل درجه حرارت بدن را با خواص خنک‌ کننده‌ای که دارد، پایین می‌آورد. تهوع، ضعف، سرگیجه و افزایش دمای بدن در طول گرمازدگی، قطعا خوشایند نیست. در اسرع وقت آنها را با این داروها درمان کنید و در کوتاه مدت از شرشان خلاص شوید. هدف اصلی این داروها، خنک کردن بدن و برگرداندن آب و الکترولیت‌های از دست رفته به بدن است.​ مراحل گرمازدگی در کودکان   در مرحله اول که خفیف است، بیمار دچار گرفتگی و کرامپ هایی می شود که می تواند در ساق پا، شانه یا شکم اتفاق بیفتد به طوری که درد شکم بسیار شدیدی را تجربه کند. کودک یا نوجوانی که در هوای گرم بازی و ورزش می کند، ممکن است به علت اینکه بدنش آب و املاح خود را از دست داده، دچار این گرفتگی شود. برای درمان گرمازدگی در این مرحله، کافی است کودک در محیط خنک کمی استراحت کند و مایعاتی که کمی نمک در آنها وجود دارد مثل دوغ یا ORS بنوشد نه آب خالی. اگر گرمازدگی شدیدتر باشد که به آن خستگی و فرسودگی گرمایی می گوییم، کودک دچار سردرد، تهوع، استفراغ و بی قراری شده و پوستش قرمز می شود و درجه حرارت بدنش تا ۵/۳۷ ۳۸ درجه بالا می رود ولی هنوز سیستم مغزی اش خوب عمل می کند. در این صورت هم باید او را به محلی خنک با تهویه مناسب منتقل کرد و حتما اگر می تواند مایعات بنوشد، به او مایعاتی مثل دوغ یا ORS داد و دمای بدنش را پایین آورد ولی نه با آب خیلی سرد بلکه با حوله آغشته به آب ولرم رو به خنک. اگر کودک مدت طولانی در محیط گرم مثل اتومبیل قرار بگیرد و اتومبیل تهویه مناسبی هم نداشته باشد، ممکن است دمای اتومبیل از هوای محیط خیلی بالاتر رود و کودک را دچار شوک و گرمازدگی کند، علایم مغزی و اختلال هوشیاری در او پدیدار شود و حتی دچار تشنج و شوک شود. در این مرحله که خیلی خطرناک است، ضربان قلب و تنفس تند می شود و پوست حالت خشک پیدا می کند، بیمار باید به سرعت به محیط خنک با تهویه مناسب برده شود و چون در حالت شوک است، پاهایش از سطح بدنش بالاتر قرار گیرد. اقدامات اولیه در گرمازدگی کودکان کودک را به درون سایه منتقل کنید. لباس کودک را آزاد کنید یا در بیاورید. کودک را به خوردن وآشامیدن تشویق کنید. کودک را در یک حمام خنک شستشو دهید (ولی نه با آب سرد). برای راهنمایی بیشتر با پزشک خود تماس بگیرید. در صورتی که کودک شما خیلی بی حال باشد که قادر به خوردن و آشامیدن نباشد ممکن است نیاز به دریافت مایعات از طریق تزریق وریدی (دریافت سرم) داشته باشد. اگر درمان به تاخیر بیفتد ممکن است بسیار خطرناک و کشنده باشد.  هنگام گرمازدگی کودک را به خوردن و آشامیدن تشویق کنید  پیشگیری از گرمازدگی در کودکان برای اینکه کودکان دچار گرمازدگی نشوند، به کودکان آموزش دهید که در هوای آفتابی و گرم هنگام فعالیت و بازی و قبل از آن، مقدار فراوانی آب بنوشند حتی اگر احساس تشنگی نداشته باشند. از لباس های با رنگ روشن استفاده کنند و پوشش زیاد نداشته باشند. فعالیت فیزیکی شدید در فضای بیرون را محدود به زمان قبل از ظهر و بعد از ساعت 6 نمایند. به کودک آموزش دهید در صورت احساس گرمازدگی به درون محوطه (جای خنک) بیاید. پس همواره در گردش های بیرون منزل، آب کافی و بهداشتی همراه داشته باشید. مصرف میوه ها و سبزی ها نیز بدلیل داشتن آب فراوان توصیه می شوند. بهترین راه برای خنک کردن کودکی که در این حالت قرار گرفته، این است که آب ولرم روی بدنش بریزید و از پنکه استفاده کنید. اگر این وسایل در دسترس نبود، می توان از کیسه یخ استفاده کرد و آن را در محل هایی از بدن مانند زیر بغل، بین ران های پا و پیشانی قرار داد تا درجه حرارت کاهش یابد و بلافاصله او را به مرکز درمانی رساند تا اقدام های لازم برایش انجام شود.   در مورد نوزادان و کودکان زیر ۲ سال که نمی توانند مشکل خود و احساس تشنگی شان را بیان کنند، این مساله بسیار مهم تر است. مخصوصا در فصل تابستان نباید کودک را زیاد پوشاند چون در این صورت دچار گرمازدگی می شود و اگر در اتومبیل باشد که خطر بیشتر و ممکن است کودک دچار بی قراری، قرمزی پوست و حتی تشنج شود.   بچه زیر ۲ سال هم خیلی قادر به بیان مشکلات خود نیست ولی مادر می تواند با دیدن علایمی مثل کم شدن یا غلیظ شدن ادرار متوجه کم آبی و گرمازدگی کودک خود شود.   برای پیشگیری از این حالت، نباید کودک را در هوای گرم بیرون برد و اگر مجبور به این کار هستید، حتما مایعات کافی همراه خود ببرید و حتی اگر کودک ابراز تشنگی نکرد، به او آب دهید و اگر نوزاد است به فواصل کوتاه به او شیر بدهید. لباس او باید روشن باشد. منبع : ایران ارتوپد | چطور | بیتوته | عصر ایران | پارسی طب | بازده | بیتوته " ,"datePublished":"2018-05-03T13:53:15+04:30","dateModified":"2019-09-18T13:39:02+04:30","mainEntityOfPage":"Article", "publisher" : [{"@context" : "https://schema.org", "@type" : "Organization", "name" : "jameesalamat.com - جامعه سلامت", "url":"jameesalamat.com", "logo": { "@type": "ImageObject", "url": "jameesalamat.com/themes/custom/winter/logo.png", "width": "300px", "height": "83px" }}] }