مشاوره روانشناسی قبل از ازدواج نوعی روان‌درمانی است که به آمادگی زوجین برای ازدواج کمک می‌کند. این نوع مشاوره به شما و شریک زندگی‌تان این امکان را می‌دهد که رابطه سالم و مستحکمی با یکدیگر برقرار کنید، تا بدین ترتیب شانس بهتری برای یک ازدواج پایدار و رضایت‌بخش داشته باشید. مشاوره به شما کمک می کند تا ضعف‌های خود را که موجب بروز مشکلات در طی ازدواج خواهند شد، شناسایی کنید.

در ابتدای آشنایی قبل از ازدواج خیلی از نکات مهم برای شروع یک زندگی مشترک نادیده گرفته می شود، به همین دلیل با گذشت سال ها، مشکلات و اختلافات زیادی بین زوج ها به وجود می آید .مشاوره قبل از ازدواج مانند واکسنی برای پیشگیری از طلاق می باشد. ازدواج مهمترین تصمیم در زندگی هر فردی است، پس برای تصمیم گیری و کسب مهارت های لازم نیاز به آموزش دارید. باید بدانید که همسر آینده شما در خانواده ای با افکار، فرهنگ، علایق و تربیتی کاملا متفاوت با شما بزرگ شده است؛ خواه ناخواه بسیاری از معیارها و علایق زندگی او با شما متفاوت است. پس باید بیاموزید که چگونه با وجود این تفاوت ها یک زندگی مشترک موفق بسازید.

نکات مهم مشاوره قبل از ازدواج

مشاوره قبل ازدواج می تواند به شما کمک کند تا بتوانید با ترس، انتظارات، خشم و رفتار های پرخاشگرایانه برخورد صحیحی داشته باشید و آن ها را مدیریت کنید.

حساسیت های همسر

هر کسی دارای یک شخصیت است و حساسیت های خاصی دارد که وقتی صحبت می کند یا کاری را انجام می دهد در حال نشان دادن آن هاست. شخصیت از دوران کودکی تا بزرگسالی هر کسی در حال شکل گیری است. بنابراین باید بدانید که واکنش هرکسی نسبت به چیز هایی که بر روی آنها حساس است غیر قابل کنترل می باشد. برای داشتن ازدواج موفق و برقراری ارتباط صحیح با همسر باید از حساسیت های او آگاه باشید تا باعث تشدید حساسیت همسرتان نگردید.

از جمله مهمترین حساسیت های افراد می توان به

  • حساسیت به خشم
  • حساسیت به احترام
  • حساسیت به نا امیدی
  • حساسیت به ارزش ها
  • حساسیت به بیکاری
  • حساسیت به خانواده

 و ... اشاره داشت. این حساسیت ها باعث می شوند تا خاطرات گذشته در فرد زنده شوند که ممکن است موجب واکنش احساسی منفی در فرد گردد. شما مسئول این حساسیت منفی نیستید ولی مطمئنا" خاطرات بد سرکوب شده و احساسات همسرتان را باز می گردانید و آن ها را برایش زنده می کنید.

حساسیت های خودتان

یکی از موارد مهمی که اکثر زوجین فراموش می کنند توجه به حساسیت های خودشان است. خاطرات بد سرکوب شده در ناخودآگاه که هنگام تحریک شدن برای ما یادآوری می شوند، بسیار خطرناک هستند. بنابراین باید اول از چیزهایی که شما را آشفته، ناراحت و یا عصبانی می کند آگاه باشید. ممکن است در همسرتان عادات بدی وجود داشته باشد که شما آن را دوست نداشته باشید و خاطرات بد و احساسات منفیتان را تحریک و شما را عصبانی می کند در نتیجه مانع به وجود آمدن ارتباطی صحیح بین شما و همسرتان می گردد.

نحوه برخورد با خشم

معمولا زوجین در زمان برخورد با اختلافات زناشویی دائما یکدیگر را مقصر می دانند و همدیگر را سرزنش می کنند. به طوری که همواره همسرشان را مسئول خراب شدن رابطه و نابودی ازدواجشان می دانند. باید بدانید که سرزش یک نوع عذر و بهانه خود خواهانه است که سبب می شود تا یک نفر به قیمت ناراحتی و نارضایتی دیگری احساس بهتری داشته باشد. باید بپذریم که هیچ کس کامل نیست. 

باید به جای عیب جویی از نقص ها و کمبود های همسرتان، سعی کنید به طور محبت آمیز برخورد کنید  در مورد مسائلی که شما را نارحت و عصبانی می کند. به آرامی و با ملایمت رفتار کنید. برنده یا بازنده بودن در زمان برقراری با همسرتان به هیچ عنوان معیاری صحیحی برای داشتن یک ازدواج موفق نیست. بلکه باید این نکته را درک کنید که نمی توان با سرزش یک ارتباط موثر برقرار کرد.

مسئولیت پذیری

وقتی به جای انتظار برای تغییر همسرتان، تصمیم به بهبود رفتار خودتان بگیرید. احساس مسئولیت کنید و تغییرات مثبتی در زندگی مشترکتان ایجاد کنید. به مرور زمان متوجه می شوید که دیگر بسیاری از مشکلات گذشته را ندارید و احساس ناامیدی و درماندگی نمی کنید.

پویایی و مسئولیت پذیری به شما کمک می کند که به جای تمرکز بر روی نقص ها و کمبود ها و انتظار کشیدن، زندگی مشترک خود را بهبود بخشید. علاوه بر این باید توجه داشته باشید که وقتی زن یا شوهر تغییر کنند؛ کل خانواده به سمت تغییر پیش خواهد رفت.

داشتن دیدگاه مثبت

در نهایت باید بدانید که مهم نیست که چقدر از شما انتقاد می شود یا اینکه همسرتان چقدر شما را مسئول خراب شدن رابطه ای که با او دارید می داند. شما همواره دیدگاه مثبت و انرژی خود را حفظ کنید. اگر شما در صدد تلافی کارها، واکنش های همسرتان رفتار کنید. اذیت خواهید شد و احساس درماندگی به شما دست می دهد. 

اهداف مشاوره قبل از ازدواج

  1.  بررسی آمادگی  نامزدها برای ازدواج
  2. ارزیابی هم کف بودن و یا هماهنگی و همسانی نامزدها
  3.  ارزیابی مهارت های زندگی مشترک نامزدها

وقتی دو نفر تصمیم به ازدواج با یکدیگر می گیرند مقدمات ازدواج خود را فراهم می کنند، اما اگر به بررسی دقیق تر بپردازیم متوجه می شویم آنها مقدمات عروسی خود را فراهم می کنند و در واقع برای عروسی آماده می شوند تا برای ازدواج. خرید و یا اجاره لباس عروسی،  خرید طلا و جواهرات، اجاره سالن و تهیه سفارش غذا، تهیه لیست میهمانان، چاپ کارت عروسی و درنهایت مراسم عروسی. تمام آمادگی های چند ماهه در یک شب به اتمام می رسد. ظاهراً همه چیز پسندیده است.

اما آیا به این هم فکر می کنیم اگر این زوج جوان با یکدیگر در موضوعاتی مانند: تصمیم گیری در مسائل زندگی مشترک، برنامه ریزی مالی، اوقات فراغت، برقراری ارتباط، اعتقادات مذهبی، فعالیت های لذت بخش، صمیمیت و دلبستگی، مسئولیت پذیری، ایجاد تغییر در یکدیگر، قضاوت منصفانه بر مبنای جنبه های مثبت و منفی و ... با دشواری مواجه شدند با کدام وسیله در سبد جهیزیه و با کدام قسمت از ماشین و خانه خواهند توانست این مشکلات را حل کنند؟ اگر فریاد آنان در حل مسائل زندگی مشترک بلند شد و به گوش همسایه و دیگران رسید، آیا باز هم همه چیز آبرومندانه خواهد بود؟ هدف اصلی مشاوره پیش از ازدواج، کمک به افراد برای انتخاب زوج مناسب است، این مرحله مهمترین مرحله‌ مشاوره ازدواج است زیرا جنبه‌ پیشگیری دارد و در صورت هدایت صحیح، موجب تأمین بهداشت روانی خانواده می‌شود.

اهمیت مشاوره پیش از ازدواج زمانی مشخص می‌شود که به این نکته توجه داشته باشیم که انسان ها از یکدیگر شناخت کافی ندارند، بنابراین به منظور دستیابی به این شناخت برای ازدواج به کمک مشاوره نیاز دارید.

چگونگی انجام مشاوره قبل از ازدواج

در مرکز مشاوره پیش از ازدواج، مشاور جلساتی به‌ صورت انفرادی و زوجی (زوج درمانی)، مشاوره می‌دهد. گاهی اوقات بعضی از مشاوران آزمون های معتبری را به صورت کتبی از طرفین می‌گیرند که احتمال موفقیت‌آمیز بودن ازدواج را بررسی می‌کند، البته احتمال به‌ معنی قطعیت نیست. این آزمون های شناختی به‌ منظور شناخت زیر ساخت های شخصیتی طرفین به کار می‌رود.

به‌ عنوان مثال، در نظر بگیرید از طریق این آزمون ها، یکی از زوج ها درون‌گرا شناسایی شود، که تمایل به کناره‌گیری، سکوت، تنهایی و خلوت دارد، در مقابل زوج دیگر برون‌گرا است به طوری که حضور در جمع، خرید کردن و مهمانی رفتن را ترجیح می‌دهد. مسلماً این دو نفر در ارتباط با هم به مشکلاتی برخورد خواهند خورد، چرا که خصوصیات زیرساختی شخصیتشان با هم متفاوت است، به این معنی که یک نفر همیشه باید گذشت کند و خواسته‌های خود را نادیده بگیرد.

متخصص در مشاوره پیش از ازدواج توانایی سنجش و شناخت تفاوت های زیر‌ بنای شخصیت را دارد و نظر زوجین را نسبت به این تفاوت ها جلب می‌کند، موارد دیگری که در جلسات مشاوره پیش از ازدواج بررسی می‌شود، آرزوها، تمایلات، توقعات، خط قرمزها و رمز و رازهای طرفین است، مشاوره قبل از ازدواج به طور کلی مشاوره برای انتخاب مورد مناسب برای یک عمر زندگی است.

در مشاوره قبل از ازدواج، مشاور هیچ وقت به طرفین نمی گوید که این کار را بکنید یا نکنید بلکه وظیفه مشاور آگاه کردن است.

او می‌گوید که نتیجه چنین ازدواجی چه خواهد بود تا شما خودتان دست به انتخاب بزنید، مشاور تلاش می‌کند دیدگاه‌ها و اهداف زوجین را در زندگی مورد بررسی قرار دهد و طرف مقابل را با این دیدگاه‌ها و اهداف آشنا کند.

مسائل قابل ارائه در مشاوره قبل از ازدواج 

اول از همه باید فکر ‌کنید چه چیزهایی را می‌توانید و باید با مشاور در میان بگذارید؟ آیا باید تمام جزئیات مسائل خانوادگی‌تان را به مشاور بگویید یا فقط باید مسائلی را مطرح کنید که باید روی آن‌ها کار بشود؟ اگر مسأله خیلی حساس است، آیا باید تمام آن را تعریف کنید یا باید شمایی کلی از مسأله را مطرح کنید؟ اگر همسرتان در جلسه حاضر است و تعریف کردن موضوع خاصی باعث شرمندگی او می شود، او را دچار خشم می کند یا در او احساس گناه را بیدار می کند، بهتر است بعضی چیزها مخفی بماند، مگر اینکه موضوع اصلی مراجعه شما به مشاور همان باشد.

نظرات منصفانه ای درباره نقاط قوت و ضعف همسرتان و همچنین درباره خودتان ارائه بدهید. آماده باشید به جای اینکه تمام مدت از همسرتان ایراد بگیرید و از او انتقاد کنید، درباره خودتان صحبت کنید. بگویید: «احساس خشم کردم وقتی که...» یا «احساس غم کردم وقتی که..." روی مشکلات اصلی متمرکز شوید. ممکن است در زندگی زناشویی تان با چند مسأله دست و پنجه نرم کنید، بدترین و بزرگترین مشکل را درنظر بگیرید و به کمک مشاور، نخستین مرحله را برای آن طراحی کنید. جزئیات را مستند کنید. تاریخ ها، ساعت ها و محل های وقایع مهمی را که به یاد دارید، در اختیار مشاورتان قرار دهید تا چشم انداز دقیقی از موقعیت موجود داشته باشد. با توجه به آنچه گفته شد، اگر بخواهید برای مشاوره ازدواج مراجعه کنید، فکر می کنید چه مسائلی برایتان اولویت داشته باشد؟ 

بهترین زمان برای مشاوره قبل از ازدواج

زمان انجام مشاوره ازدواج دارای اهمیت بسیاری است همانگونه که شرح داده شد. هدف از انجام مشاوره قبل از ازدواج رسیدن به یک مدل برای برقراری ارتباط بین زوجین است و برای آنکه این امر با موفقیت توام گردد، می بایست در زمان مناسبی این کار صورت پذیرد. بلافاصله پس از آشنایی و یا شروع صحبت موقعیت مناسبی برای اینکار نیست.

همچنین گذشت زمان زیاد از آشنایی به دلیل اینکه رابطه عاطفی شکل گرفته از سودمندی جلسات مشاوره ازدواج خواهد کاست. معمولا بهترین زمان انجام مشاوره در صورت خواستگاری بعد از هشت الی ده ساعت گفتگو و در صورت آشنایی پس از دو یا سه ملاقات است. با این در هر مرحله از آشنایی که هستید برای ازدواج که یکی از اصلی ترین تصمیمات زندگی هر فرد است بهتر است از یک متخصص مشورت بگیرید.

صادقیه | مرزداران
کاندیدای دکتری تخصصی مشاوره
شریعتی
دکترای روانشناسی
پاسداران
دکترای روانشناسی
چهار راه طالقانی
کارشناس ارشد روانشناسی
ولیعصر
دکترای روانشناسی
شریعتی
صادقیه
کارشناس ارشد روانشناسی