قبل از پرداختن به موضوع گفتار درمانی کودکان 2 ساله بهتر است اطلاعاتی درمورد اختلالهای زبان و گفتار و دلایل ایجاد چنین اختلالاتی در کودکان داشته باشید پس در ادامه با ما همراه باشید.
یک کودک 2 ساله معمولی میتواند حدود 50 کلمه بگوید و از جملات دو تا سه کلمهای استفاده کند. اگر کودک نوپای شما این انتظار را برآورده نکرده است، ممکن است مشکل تأخیر در گفتار داشته باشد. اما مباحثی که ما در این مطلب به آنها میپردازیم فقط رهنمودهای کلی در رابطه با گفتار درمانی کودک 2 ساله است. به این نکته توجه کنید که هر کودک سرعت رشد متفاوتی دارد.
بسیاری از انواع تأخیر گفتاری به طور موثری قابل درمان هستند. برای یادگیری علائم تأخیر گفتاری، مداخلات زودرس و اینکه چگونه میتوانید به بهبود آنها کمک کنید، به مطالعه مطلب ادامه دهید.
تفاوت تأخیر در گفتار و زبان
اگرچه تشخیص این دو غالباً دشوار است و اغلب آنها را با هم ذکر میکنند، اما تفاوتهایی بین تأخیر گفتار و زبان وجود دارد.
گفتار: عمل فیزیکی تولید صدا و گفتن کلمات است. یک کودک 2 ساله با مشکل تأخیر گفتاری، در ایجاد اصوات صحیح برای تولید کلمات مشکل دارد. تأخیر در گفتار شامل درک یا ارتباط غیر کلامی نیست.
زبان: شامل درک و برقراری ارتباط بصورت شفاهی و غیر کلامی است. یک کودک 2 ساله با تأخیر زبانی ممکن است صداهای صحیح ایجاد کند و برخی کلمات را تلفظ کند، اما نتواند عبارات یا جملات منطقی بسازد. آنها ممکن است در درک صحبتهای دیگران نیز مشکل داشته باشند.
کودکان میتوانند تأخیر در گفتار یا تأخیر در زبان داشته باشند، اما این دو شرایط گاهی با هم همپوشانی دارند.
منظور از تأخیر گفتاری در کودک 2 ساله چیست؟
مهارتهای گفتاری و زبانی با رشد نوزاد آغاز میشود. با گذشت ماهها، جنجالهای ظاهراً بی نتیجه به اولین کلمه قابل فهم تبدیل میشوند.
تأخیر در گفتار زمانی است که در کودک نکات برجسته گفتاری را مشاهده نکرده باشید. البته کودکان طبق جدول زمانی خود رشد میکنند بنابراین کمی تأخیر در مکالمه لزوماً به معنای وجود یک مشکل جدی نیست.
یک کودک 2 ساله از چه مهارتهای گفتاری برخوردار است؟
یک کودک 2 ساله معمولی میتواند:
- از حدود 25-50 کلمه استفاده میکند.
- خود و دیگران را به نام صدا می زند.
- جملههای دو الی سه کلمهای میسازد و از اسم، صفت و فعل نیز استفاده میکند.
- از سوالاتی مثل "چیست؟" و " کجاست" استفاده میکند.
- برخی از کلمات را جمع میبندد.
- چه عواملی میتواند باعث تأخیر در گفتار کودک 2 ساله شود؟
تأخیر در گفتار ممکن است به این معنی باشد که جدول زمانی رشد فرزندتان نسبت به سایر کوکان اندکی تفاوت دارد؛ اما تأخیر در گفتار یا زبان میتواند مربوط به اختلال در رشد جسمی و فکری نیز باشد. به نمونههای زیر دقت کنید.
مشکلات دهان
تأخیر در گفتار میتواند نشان دهنده وجود مشکلی در دهان، زبان یا کام باشد. در شرایطی به نام آنژیلوگلوسیا (زبان بند) زبان به کف دهان متصل میشود که میتواند ایجاد برخی از صداها را دشوار کند، به ویژه:
د/ ل/ ر/ س/ ز
این اختلال همچنین میتواند شیردهی را برای نوزادان سخت کند.
اختلالات گفتاری و زبانی
کودک 2 سالهای که میتواند درک و گفتگوی غیر کلامی داشته باشد اما نمیتواند بسیاری از کلمات را بیان کند، ممکن است تأخیر در گفتار داشته باشد. کسی که میتواند چند کلمه بگوید اما نمیتواند آنها را در عبارات قابل فهم قرار دهد، ممکن است تأخیر زبانی داشته باشد.
برخی از اختلالات گفتاری و زبانی مربوط عملکرد مغز هستند و ممکن است نشان دهنده ناتوانی در یادگیری نیز باشند. یکی از دلایل اختلال گفتار، زبان و سایر تأخیرهای رشد، تولد زودرس است.
آپراکسی گفتاری در دوران کودکی
نوعی اختلال جسمی است که تولید صداها در توالی مناسب برای ایجاد کلمات را دشوار میکند. البته بر ارتباط غیر کلامی یا درک زبان تأثیر نمیگذارد.
از دست دادن شنوایی
کودک 2 سالهای که خوب نمیشنود یا سخنان را بصورت تحریف شده میشنود، احتمالاً در ایجاد کلمات مشکل دارد. یکی از نشانههای کاهش شنوایی این است که کودک شما شخص یا شیئی را هنگام نام بردن از آن تأیید نمیکند اما در صورت استفاده از حرکات منظورتان را متوجه میشود.
با این حال، علائم کم شنوایی ممکن است غیر مشهود باشند. بطوری که تأخیر در گفتار یا زبان تنها علامت قابل توجه آن باشند.
عدم تحریک
ما یاد میگیریم که صحبت کنیم تا وارد مکالمه شویم. اگر کسی با شما مکالمه نکند، سخن گفتن برای شما دشوار خواهد بود. محیط زیست نقش مهمی در رشد گفتار و زبان دارد. سواستفاده، غفلت یا عدم تحریک کلامی میتواند کودک را از رسیدن به مراحل مهم رشد باز دارد.
اختلال طیف اوتیسم
مشکلات گفتاری و زبانی اغلب با اختلال طیف اوتیسم مشاهده میشود. علائم دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تکرار عبارات به جای ایجاد عبارات
- رفتارهای تکراری
- اختلال در ارتباط کلامی و غیرکلامی
- تعامل اجتماعی مختل شده
- رگرسیون گفتار و زبان
- مشکلات عصبی
اختلالات عصبی که میتوانند عضلات لازم برای گفتار را تحت تأثیر قرار دهند
- فلج مغزی
- دیستروفی عضلانی
- آسیب تروماتیک مغز
- فلج مغزی، کاهش شنوایی یا سایر ناتوانیهای رشد نیز میتوانند بر گفتار تأثیر بگذارد.
ناتوانیهای فکری
گفتار میتواند به دلیل نقص ذهنی به تأخیر بیفتد. اگر کودک شما صحبت نمیکند، ممکن است به جای عدم توانایی در ایجاد کلمات، یک مسئله شناختی داشته باشد.
مراحل گفتار درمانی کودک 2 ساله
از آنجا که کودکان با سرعت متفاوتی رشد میکنند، تشخیص بین تأخیر و اختلال گفتاری یا زبانی میتواند یک چالش باشد.
پزشک متخصص اطفال قبل از گفتار درمانی کودک 2 سالهتان در مورد تواناییهای گفتاری او و همچنین سایر مراحل مهم رشد و پرورش سوالاتی را مطرح خواهد کرد.
آنها دهان، کام و زبان کودک شما را بررسی میکنند. همچنین ممکن است بخواهند شنوایی کودک شما را نیز مورد بررسی قرار دهند. حتی اگر کودک شما نسبت به صداها عکس العمل نشان دهد، ممکن است کاهش شنوایی وجود داشته باشد که باعث گنگ شدن کلمات میشود.
بسته به یافتههای اولیه، متخصص اطفال ممکن است شما را برای ارزیابی دقیقتر به متخصصان دیگر ارجاع دهد؛ که میتواند شامل موارد زیر باشد:
- شنوایی سنجی
- آسیب شناس گفتار و زبان
- متخصص مغز و اعصاب
- خدمات مداخله زودهنگام
برای گفتار درمانی کودکان 2 ساله چه کاری باید انجام دهید؟
گفتاردرمانی
اولین خط درمان، گفتار درمانی است. اگر گفتار فقط تأخیر در رشد باشد، این تنها درمان مورد نیاز است. با مداخله زودهنگام، ممکن است کودک شما تا زمان ورود به مدرسه گفتار طبیعی داشته باشد.
گفتاردرمانی در صورت وجود تشخیص دیگر، میتواند به عنوان بخشی از برنامه کلی درمان، مؤثر باشد. گفتاردرمانگر به طور مستقیم با کودک شما کار میکند، همچنین به شما راهنماییهایی برای کمک به روند بهبود کودکتان ارائه میدهد.
تأثیر خدمات مداخله زودهنگام در گفتار درمانی کودک 2 ساله
تحقیقات نشان میدهد که تأخیر گفتار و زبان در کودکان 2 تا 5 ساله میتواند منجر به مشکل خواندن در مدرسه ابتدایی شود. تأخیر در گفتار همچنین میتواند رفتار و معاشرت کودک تأثیر بگذارد. با تشخیص پزشک، کودک 2 ساله شما ممکن است واجد شرایط خدمات مداخله زودهنگام قبل از شروع مدرسه باشد.
درمان بیماری های زمینهای
هنگامی که تأخیر گفتاری به یک بیماری زمینهای مرتبط است یا با یک اختلال همزمان اتفاق می افتد، رسیدگی به این مسائل نیز مهم است؛ که میتواند شامل موارد زیر باشد:
- کمک به مشکلات شنوایی
- اصلاح مشکلات جسمی دهان یا زبان
- کار درمانی
- فیزیوتراپی
- تجزیه و تحلیل رفتار کاربردی (ABA) درمانی
- مدیریت اختلالات عصبی
- کاری که والدین میتوانند در روند گفتار درمانی انجام دهند
راهکارهایی گفتار درمانی کودکان 2 ساله
در ادامه راهکارهایی ارائه شده است که میتوانید با انجام آنها کودکتان را در مسیر بهبودی سریعتر قرار دهید:
خواندن کتاب داستان برای کودک
- این امر منجر به پیشرفت خزانه واژگان، پیشرفت تحولات نحوی و دستوری و مشارکت در امر ارتباط وی میگردد. به این منظور، والدین بهتر است کتابهایی که متنی متناسب با سن کودک دارند و حاوی تصاویر مناسب میباشند را تهیه کرده و با خواندن داستان و توضیح تصاویر برای کودک، الگوی زبانی مناسبی را به او ارائه دهند، سپس کودک خلاصه داستان را تعریف کرده و درباره تصاویر اظهار نظر کند.
انجام بازی «اون چیه
- این بازی با اشاره به لباسها، اسباببازیها، اجزای بدن، اشیا یا عکسها و پرسیدن نام آنها از کودک انجام میشود. اگر نتوانست پاسخ دهد، نامش را خودتان بگویید و تشویقش کنید آن را تکرار کند.
ایجاد صداهای احمقانه یا صداهای حروف
- این عمل در واقع به كودكان كمك میکند تا اصوات لازم برای گفتار را تمرین كنند. همچنین، اشکال ایجاد شده توسط دهان به کودک شما کمک میکند تا عضلات صورت خود را برای بیان کلمات تمرین دهد.
محدود کردن دسترسی فرزندتان به اشیا یا غذا
- باعث میشود تا سرانجام کمک بخواهند و این یک فرصت عالی برای یاد دادن نحوه درخواست کردن به آنها است و همچنین روشی "وسوسه انگیز" برای تشویق کودکان به صحبت کردن است.
چند تمرین دیگر برای گفتار درمانی کودکان
- اجازه دهید کودک 2 ساله شما شما با کودکانی که مهارتهای زبانی خوبی دارند ارتباط برقرار کند.
- هنگام مکالمه با آنها توجه کامل خود را نشان دهید. وقتی کودک شما سعی میکند با شما صحبت کند صبور باشید.
- حتی اگر نیازهای آنها را پیش بینی میکنید، به آنها فرصت دهید تا خودشان خواستههایشان را مطرح کنند.
- هنگام گفتن کلمات مربوطه، از حرکات استفاده کنید و به اشیا اشاره کنید. این کار را میتوانید با استفاده از اعضای بدن، افراد، اسباب بازیها، رنگها یا چیزهایی که هنگام پیاده روی در اطراف مشاهده میکنید انجام دهید.
- به عکسهای خانوادگی نگاه کنید و درباره آنها صحبت کنید.
- برای فرزند خود آواز بخوانید. یادگیری آهنگهای جدید به کودک شما کمک میکند کلمات جدیدی یاد بگیرد و از مهارتهای حافظه، مهارت گوش دادن و بیان ایدهها از طریق کلمات استفاده کند.
- برای کودک خود توصیف کنید که در طول روز چه کاری انجام میدهد، چه احساسی دارد و چه میشنود.
- امیدواریم از مطالب ارائه شده به جهت گفتار درمانی کودکان 2 ساله بهره مند شده باشید و همچنین به این نکته نیز توجه کنید که برای گفتار درمانی کودک 2 ساله خود در وهله اول بهتر است از یک متخصص گفتار درمانی مشاوره بگیرید و از آموزشهای این مطلب نیز در کنار توصیههای گفتار درمانگر استفاده کنید.
منابع: Otismo , Flintrehab
افزودن دیدگاه جدید