بسیاری از اندیشمندان روان شناسی به ویژه آقای آلبرت بندورا اعتقاد دارند بیشترین یادگیری ها و تأثیرپذیری های افراد انسانی، از طریق یادگیری مشاهده ای و دیدن الگوهای ارائه شده است.

تاثیر اشخاص بر رفتار کودک

والدین

بر اساس نظریه ایشان هر چقدر الگوها از محبوبیت و جایگاه ارزشی ویژه ای برخوردار باشند، تأثیرگذاری بیشتری بر الگوگیرنده ها دارند. ایشان همچنین اعتقاد دارد والدین (پدر و مادر) به عنوان اولین الگو، بر شخصیت کودکان، اجتماعی شدن آنها، روش های تعامل با دیگران، نحوه برخورد با مشکلات زندگی و مسائل اخلاقی کودکان تأثیر جدی و اساسی دارند. 

رفتار پدر و مادر در محیط خانه هرچه باشد سرمشقی برای کودکان خواهد بود، زیرا آنان فاقد آن گونه رشد عقلی هستند که بتوانند خوبی و بدی را تمیز دهند. از این گذشته فرزندان به پدر و مادر خود علاقه دارند و بر این اساس، می کوشند رفتارشان را با افعال آنها انطباق دهند. طبق همین اصل معلوم می شود پرورش اخلاقی کودکان در محیط خانه به طورعملی صورت می گیرد. اگر پدر و مادر بتوانند با رفتار و کردار خویش، نیازمندى هاى عاطفى کودکان خود را برآورند، مسلما در بزرگسالى از شخصیت سالمى برخوردار مى شوند.

اشخاصى که در کودکى، در محیط خانواده از والدین خود طعم محبت را نچشیده اند، بخصوص محبت مادر را، در بزرگسالی از شخصیت سالمی برخوردار نمی شوند و به گروه های بزهکار گرایش پیدا مى کنند و بیمارى هاى روانى بیشتر در میان آنان گسترش پیدا مى کند. پدران و مادرانی که در اثر سهل انگاری از تربیت فرزندان خود سرباز می زنند، از نظر دین و اجتماع خطاکار هستند. چرا که فرزند نالایق و فاسد علاوه بر این که برای پدر و مادر خود زیان آور است، برای اجتماع نیز فردی مزاحم و سربار خواهد بود.

خواهر و برادر

حدود ۸۰ % کودکان حداقل با یک خواهر یا برادر بزرگ می شوند. خواهر و برادر ها از ارتباط با یکدیگر، نحوه کنار آمدن با دیگران را می آموزند. همه خواهر و برادرها حتی اگر همیشه با هم ارتباط نداشته باشند، باز هم تأثیر بسزایی بر زندگی یکدیگر دارند. کودکان، خانواده و خواهر و برادر های خود را انتخاب نمی کنند و ممکن است تفاوت جنسیت، سن و رفتار را تجربه کنند و مهم تر از آن ممکن است همه آنها یکی از والدین را بیشتر دوست داشته باشند. همه اینها باعث رقابت بین کودکان یک خانواده می شود. 

رابطه والدین با هر یک از کودکان، ترتیب تولد و رابطه کودکان با یکدیگر همه بر هم تأثیر دارد؛ اما مهم ترین عامل، رابطه والدین و اهداف آن ها است. طبیعی است که رفتار والدین با هر کودک، خاص همان کودک باشد زیرا نیاز و خلق و خوی هر کودک پاسخ خاص خود را طلب میکند. گاهی اوقات حتی والدین تعجب می کنند که چطور کودکانی که با هم در یک خانه و از یک والدین پرورش یافته اند این همه باهم تفاوت دارند.

 با اینکه خواهر و برادر ها شباهت هایی زیادی به یکدیگر دارند، اما تفاوت های قابل ملاحظه ای هم دارند، لازم است والدین به منحصر به فرد بودن شخصیت هر کودک توجه کنند و تفاوتها را به رسمیت بشناسند. معمولاً کودکان به تناسب سنشان رفتار و عملکردهای متفاوتی از خود نشان می دهند. کودکان کوچکتر در سالهای اول و دوم دبستان غالباً مبارزه فیزیکی را ترجیح می دهند و وقتی بزرگتر شدند و به سالهای آخر دبستان رسیدند دائماً بحث می کنند و در پی متقاعد کردن دیگران هستند.

جنسیت هم در روابط تاثیر دارد. معمولا خواهر و برادر های همجنس با یکدیگر رقابت می کنند. البته رابطه صمیمی تری هم با یکدیگر ایجاد می کنند. رابطه خواهر وبرادرها هم در خانواده اهمیت دارد و بر کارکرد خانواده در جامعه مؤثر است. ارتباط خواهر و برادرها در خانواده فقط به ترتیب تولد، جنسیت، اندازه خانواده بستگی ندارد، بلکه به عوامل متعددی از جمله شخصیت کودکان، سن آنها، نوع رابطه والدین و شرایط اجتماعی حاکم بر خانواده نیز بستگی دارد؛

اما بر اساس شواهد شخصیت و جنسیت فرزند ارشد، نقش مؤثرتری دارد. به علاوه این رابطه در فرهنگهای مختلف متفاوت است. رابطه خوب خواهر و برادر ها تأثیر بسزایی در زندگی آتی هر یک از کودکان دارد. رضایت از زندگی را بالا می برد و احتمال ابتلا به افسردگی در بزرگسالی را کاهش می دهد آنها می توانند برای هم ضربه گیر باشند و در هنگام سختی ها، بیماری و شرایط استرس زا تکیه گاه عاطفی، اجتماعی هم باشند و از یکدیگر حمایت عاطفی کنند.

رابطه خواهر و برادرها ماندگار است. درحالی که هر دوستی دیگری ممکن است موقتی باشد. خواهر و برادرها خاطرات، تجارب و والدین مشترک دارند. آن ها در ساختار شخصیت، رفتار، مهارت های اجتماعی و شناختی، اعتماد به نفس و ارزشهای یکدیگر تأثیر دارند. خواهر و برادرها نقش آینه ای را دارند که کودک ارزش ها و افکار خود را در آن می بیند. مثلاً متوجه می شود که آیا رفتار او قابل قبول است یا خیر؟ این ایده ای که دارد خوب است یا خیر ؟

دوستان

یکی از محیط هایی که در مورد تربیت و نقش پذیری رفتار بسیار مورد اهمّیّت است، محیط رفاقت و معاشرت است که می تواند در مدرسه و یا بیرون از آن شکل بگیرد. این محیط متشکل از جماعت دوستانی که با کودک در نشاط بچه گانه او شرکت می کنند و کودک تحت تأثیر اعمال آن هاست و او نیز به نوبۀ خود در آنها تأثیر می گذارد. دوست شایسته، زمینه ساز پیشرفت و موفقیت است و از طریق مباحثه علمی و تبادل افکار و اندیشه ها، باعث بالندگی و پویایی انسان می گردد.

به دلیل جایگاه مهم و تأثیرگذار دوست در زندگی و شخصیت انسان و به دلیل اینکه صفات دوست به صورت ناخودآگاه به دوست و هم نشین سرایت می کند، باید با کسانی مصاحبت کرد که از بیشترین خصوصیات مثبت برخوردار هستند. 

نتیجه گیری

یکی از ویژگی های انسان تاثیر پذیر بودن است و این ویژگی به این دلیل است که حقیقت روح و نفس انسان حالتی شبیه به آینه دارد و به تعبیر عرفا «دیگرنما» است. کودک که به فرزند انسان دختر یا پسر زیر ۱۸ سال اطلاق می شود مستثنی از این قاعده نیست. این تاثیر پذیری ممکن است از لحاظ شخصیتی، رفتاری و عملی باشد که در این پژوهش تاثیر پذیری رفتاری کودک از محیط و اشخاص مورد بررسی قرار گرفته است.  در تعریف رفتار می توان گفت که یک پاسخ قابل مشاهده است که شامل هر فعالیت و عملی می شود که موجود زنده انجام می دهد. عوامل متعددی بر رفتار کودک موثر است.

از جمله عوامل محیطی که محیط خانواده به عنوان اولین محیطی که کودک در آن قرار می گیرد تاثیر به سزایی در این راستا دارد و محیط مدرسه که وی چندین سال از عمر خود را در آنجا سپری کرده و جامعه که می توان گفت در شرایط کنونی موثرتر از دو نهاد پیشین است، هم چنین اشخاص موثر مانند پدر و مادر به عنوان افرادی که کودک بیشترین ارتباط را با آن ها دارد و خواهر و برادر که خواه ناخواه کودک با آن ها رشد میکند و دوستان که در دنیای خارج از محیط خانواده بیشترین افراد موثر هستند و کودک به راحتی به شکل آن ها در می آید از عوامل انسانی ای هستند که با الگو قرار دادن آن ها گزاره های رفتاری خویش را تشکیل می دهد. اگر این محیط ها و اشخاص سالم بوده کودک را از لحاظ رفتاری رشد می دهند و اگر بالعکس ناسالم باشند موجب انحطاط رفتاری کودک خواهند شد. البته این موضوع به معنای جبر مطلق نیست و انسان با توجه به توانایی ها و اختیاراتی که خداوند به او داده می تواند مسیرش را تغییر داده و به رستگاری برسد.

اگر در انتخاب راه و در ادامه آن دچار مشکل شدید میتوانید از روانشناسان کودک در تهران یا سایر شهرستان ها کمک بگیرید. اساسا دانش تخصص تعامل با کودکان را نباید دست کم گرفت و به چشم یک رفتار لوکس و غیرضروری به آن نگریست.

سمینار اولین کنفرانس ملی مدیریت, روانشناسی و علوم رفتاری 
پاییز 1400
 

افزودن دیدگاه جدید

محتوای این فیلد خصوصی است و به صورت عمومی نشان داده نخواهد شد.
The comment language code.

Filtered HTML

  • نشانی‌های وب و پست الکتونیکی به صورت خودکار به پیوند‌ها تبدیل می‌شوند.
  • تگ‌های HTML مجاز: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd>
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
امتیاز
{"ratingValue":5,"reviewCount":1}
جمع امتیاز ها
5
تعداد امتیاز ها
1

افزودن دیدگاه جدید

Filtered HTML

  • نشانی‌های وب و پست الکتونیکی به صورت خودکار به پیوند‌ها تبدیل می‌شوند.
  • تگ‌های HTML مجاز: <a href hreflang> <em> <strong> <cite> <blockquote cite> <code> <ul type> <ol start type> <li> <dl> <dt> <dd>
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
Schemas
{ "@context" : "https://schema.org", "@type" : "Article", "name" : "تاثیرپذیری رفتاری کودک از محیط و اشخاص از منظر روانشناسی (قسمت چهارم)","headline" : "تاثیرپذیری رفتاری کودک از محیط و اشخاص از منظر روانشناسی (قسمت چهارم)", "url" : "https://jameesalamat.com/node/847","id" : "https://jameesalamat.com/node/847","image":[ "https://jameesalamat.com/sites/default/files/field/image/%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA%2B%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86.jpg"], "author":"Jameesalamat.com - جامعه سلامت","description":" بسیاری از اندیشمندان روان شناسی به ویژه آقای آلبرت بندورا اعتقاد دارند بیشترین یادگیری ها و تأثیرپذیری های افراد انسانی، از طریق یادگیری مشاهده ای و دیدن الگوهای ارائه شده است." , "articleBody" : " تاثیر اشخاص بر رفتار کودک والدین بر اساس نظریه ایشان هر چقدر الگوها از محبوبیت و جایگاه ارزشی ویژه ای برخوردار باشند، تأثیرگذاری بیشتری بر الگوگیرنده ها دارند.&nbsp;ایشان همچنین اعتقاد دارد والدین (پدر و مادر) به عنوان اولین الگو، بر شخصیت کودکان، اجتماعی شدن آنها، روش های تعامل با دیگران، نحوه برخورد با مشکلات زندگی و مسائل اخلاقی کودکان تأثیر جدی و اساسی دارند.&nbsp; رفتار پدر و مادر در محیط خانه هرچه باشد سرمشقی برای کودکان خواهد بود، زیرا آنان فاقد آن گونه رشد عقلی هستند که بتوانند خوبی و بدی را تمیز دهند. از این گذشته فرزندان به پدر و مادر خود علاقه دارند و بر این اساس، می کوشند رفتارشان را با افعال آنها انطباق دهند. طبق همین اصل معلوم می شود پرورش اخلاقی کودکان در محیط خانه به طورعملی صورت می گیرد. اگر پدر و مادر بتوانند با رفتار و کردار خویش، نیازمندى هاى عاطفى کودکان خود را برآورند، مسلما در بزرگسالى از شخصیت سالمى برخوردار مى شوند. اشخاصى که در کودکى، در محیط خانواده از والدین خود طعم محبت را نچشیده اند، بخصوص محبت مادر را، در بزرگسالی از شخصیت سالمی برخوردار نمی شوند و به گروه های بزهکار گرایش پیدا مى کنند و بیمارى هاى روانى بیشتر در میان آنان گسترش پیدا مى کند. پدران و مادرانی که در اثر سهل انگاری از تربیت فرزندان خود سرباز می زنند، از نظر دین و اجتماع خطاکار هستند. چرا که فرزند نالایق و فاسد علاوه بر این که برای پدر و مادر خود زیان آور است، برای اجتماع نیز فردی مزاحم و سربار خواهد بود. خواهر و برادر حدود ۸۰ % کودکان حداقل با یک خواهر یا برادر بزرگ می شوند. خواهر و برادر ها از ارتباط با یکدیگر، نحوه کنار آمدن با دیگران را می آموزند. همه خواهر و برادرها حتی اگر همیشه با هم ارتباط نداشته باشند، باز هم تأثیر بسزایی بر زندگی یکدیگر دارند. کودکان، خانواده و خواهر و برادر های خود را انتخاب نمی کنند و ممکن است تفاوت جنسیت، سن و رفتار را تجربه کنند و مهم تر از آن ممکن است همه آنها یکی از والدین را بیشتر دوست داشته باشند. همه اینها باعث رقابت بین کودکان یک خانواده می شود.&nbsp; رابطه والدین با هر یک از کودکان، ترتیب تولد و رابطه کودکان با یکدیگر همه بر هم تأثیر دارد؛ اما مهم ترین عامل، رابطه والدین و اهداف آن ها است. طبیعی است که رفتار والدین با هر کودک، خاص همان کودک باشد زیرا نیاز و خلق و خوی هر کودک پاسخ خاص خود را طلب میکند. گاهی اوقات حتی والدین تعجب می کنند که چطور کودکانی که با هم در یک خانه و از یک والدین پرورش یافته اند این همه باهم تفاوت دارند. &nbsp;با اینکه خواهر و برادر ها شباهت هایی زیادی به یکدیگر دارند، اما تفاوت های قابل ملاحظه ای هم دارند، لازم است والدین به منحصر به فرد بودن شخصیت هر کودک توجه کنند و تفاوتها را به رسمیت بشناسند. معمولاً کودکان به تناسب سنشان رفتار و عملکردهای متفاوتی از خود نشان می دهند. کودکان کوچکتر در سالهای اول و دوم دبستان غالباً مبارزه فیزیکی را ترجیح می دهند و وقتی بزرگتر شدند و به سالهای آخر دبستان رسیدند دائماً بحث می کنند و در پی متقاعد کردن دیگران هستند. جنسیت هم در روابط تاثیر دارد. معمولا خواهر و برادر های همجنس با یکدیگر رقابت می کنند. البته رابطه صمیمی تری هم با یکدیگر ایجاد می کنند. رابطه خواهر وبرادرها هم در خانواده اهمیت دارد و بر کارکرد خانواده در جامعه مؤثر است. ارتباط خواهر و برادرها در خانواده فقط به ترتیب تولد، جنسیت، اندازه خانواده بستگی ندارد، بلکه به عوامل متعددی از جمله شخصیت کودکان، سن آنها، نوع رابطه والدین و شرایط اجتماعی حاکم بر خانواده نیز بستگی دارد؛ اما بر اساس شواهد شخصیت و جنسیت فرزند ارشد، نقش مؤثرتری دارد. به علاوه این رابطه در فرهنگهای مختلف متفاوت است. رابطه خوب خواهر و برادر ها تأثیر بسزایی در زندگی آتی هر یک از کودکان دارد. رضایت از زندگی را بالا می برد و احتمال ابتلا به افسردگی در بزرگسالی را کاهش می دهد آنها می توانند برای هم ضربه گیر باشند و در هنگام سختی ها، بیماری و شرایط استرس زا تکیه گاه عاطفی، اجتماعی هم باشند و از یکدیگر حمایت عاطفی کنند. رابطه خواهر و برادرها ماندگار است. درحالی که هر دوستی دیگری ممکن است موقتی باشد. خواهر و برادرها خاطرات، تجارب و والدین مشترک دارند. آن ها در ساختار شخصیت، رفتار، مهارت های اجتماعی و شناختی، اعتماد به نفس و ارزشهای یکدیگر تأثیر دارند. خواهر و برادرها نقش آینه ای را دارند که کودک ارزش ها و افکار خود را در آن می بیند. مثلاً متوجه می شود که آیا رفتار او قابل قبول است یا خیر؟ این ایده ای که دارد خوب است یا خیر ؟ دوستان یکی از محیط هایی که در مورد تربیت و نقش پذیری رفتار بسیار مورد اهمّیّت است، محیط رفاقت و معاشرت است که می تواند در مدرسه و یا بیرون از آن شکل بگیرد. این محیط متشکل از جماعت دوستانی که با کودک در نشاط بچه گانه او شرکت می کنند و کودک تحت تأثیر اعمال آن هاست و او نیز به نوبۀ خود در آنها تأثیر می گذارد. دوست شایسته، زمینه ساز پیشرفت و موفقیت است و از طریق مباحثه علمی و تبادل افکار و اندیشه ها، باعث بالندگی و پویایی انسان می گردد. به دلیل جایگاه مهم و تأثیرگذار دوست در زندگی و شخصیت انسان و به دلیل اینکه صفات دوست به صورت ناخودآگاه به دوست و هم نشین سرایت می کند، باید با کسانی مصاحبت کرد که از بیشترین خصوصیات مثبت برخوردار هستند.&nbsp; نتیجه گیری یکی از ویژگی های انسان تاثیر پذیر بودن است و این ویژگی به این دلیل است که حقیقت روح و نفس انسان حالتی شبیه به آینه دارد و به تعبیر عرفا «دیگرنما» است. کودک که به فرزند انسان دختر یا پسر زیر ۱۸ سال اطلاق می شود مستثنی از این قاعده نیست. این تاثیر پذیری ممکن است از لحاظ شخصیتی، رفتاری و عملی باشد که در این پژوهش تاثیر پذیری رفتاری کودک از محیط و اشخاص مورد بررسی قرار گرفته است.&nbsp; در تعریف رفتار می توان گفت که یک پاسخ قابل مشاهده است که شامل هر فعالیت و عملی می شود که موجود زنده انجام می دهد. عوامل متعددی بر رفتار کودک موثر است. از جمله عوامل محیطی که محیط خانواده به عنوان اولین محیطی که کودک در آن قرار می گیرد تاثیر به سزایی در این راستا دارد و محیط مدرسه که وی چندین سال از عمر خود را در آنجا سپری کرده و جامعه که می توان گفت در شرایط کنونی موثرتر از دو نهاد پیشین است، هم چنین اشخاص موثر مانند پدر و مادر به عنوان افرادی که کودک بیشترین ارتباط را با آن ها دارد و خواهر و برادر که خواه ناخواه کودک با آن ها رشد میکند و دوستان که در دنیای خارج از محیط خانواده بیشترین افراد موثر هستند و کودک به راحتی به شکل آن ها در می آید از عوامل انسانی ای هستند که با الگو قرار دادن آن ها گزاره های رفتاری خویش را تشکیل می دهد. اگر این محیط ها و اشخاص سالم بوده کودک را از لحاظ رفتاری رشد می دهند و اگر بالعکس ناسالم باشند موجب انحطاط رفتاری کودک خواهند شد. البته این موضوع به معنای جبر مطلق نیست و انسان با توجه به توانایی ها و اختیاراتی که خداوند به او داده می تواند مسیرش را تغییر داده و به رستگاری برسد. اگر در انتخاب راه و در ادامه آن دچار مشکل شدید میتوانید از روانشناسان کودک در تهران یا سایر شهرستان ها کمک بگیرید. اساسا دانش تخصص تعامل با کودکان را نباید دست کم گرفت و به چشم یک رفتار لوکس و غیرضروری به آن نگریست. سمینار اولین کنفرانس ملی مدیریت, روانشناسی و علوم رفتاری&nbsp; پاییز 1400 &nbsp; " ,"datePublished":"2022-03-29T14:18:07+04:30","dateModified":"2022-09-13T11:00:43+04:30","mainEntityOfPage":"Article", "publisher" : [{"@context" : "https://schema.org", "@type" : "Organization", "name" : "jameesalamat.com - جامعه سلامت", "url":"jameesalamat.com", "logo": { "@type": "ImageObject", "url": "jameesalamat.com/themes/custom/winter/logo.png", "width": "300px", "height": "83px" }}] }