دستگاه گوارش به دلایل مختلفی مانند مصرف غذاهای چرب، کمبود فیبر، نجویدن غذا و ... دچار بیماریهای گوارشی شده و مختل می شود. غذا در دستگاه گوارش تجزیه می شود و بعد برای ساخت و تغذیه سلولها و تولید انرژی استفاده می شود.
اختلال دستگاه گوارش
مسیر دستگاه گوارش از دهان شروع شده و به مقعد ختم می شود. دستگاه گوارش شامل مری، معده، روده کوچک و روده بزرگ می شود. البته کبد و لوزالمعده هم در این مسیر قرار دارند. اختلال دستگاه گوارش یا بیماریهای گوارش به بیماریهایی گفته می شود که مربوط به عملکرد گوارش بدن است. اختلال دستگاه گوارش در مری٬ معده٬ سه بخش اول٬ دوم و سوم دوازدهه(دئودنوم)٬ تهیروده(ژژونوم)٬ چمروده(ایلئوم)٬ ایلئوسکال و مجموعه رودهٔ بزرگ (شامل کولون صعودی٬ عرضی و نزولی)٬ سیگموئید و راستروده (رکتوم) اتفاق می افتد.
علت و علائم اختلال دستگاه گوارش
عادات غذایی بد و نحوه تغذیه: علت اصلی اختلال دستگاه گوارش است. مصرف غذاهای پرچربی و ادویه جات باعث تشدید بیماریهای گوارشی می شود.
حرکات دستگاه گوارش :از علایم اختلال دستگاه گوارش میتوان به تند و کند شدن حرکات دستگاه گوارش، اختلال در معده، مری و اثنی عشر (حس احشاء) و اختلال در تطابق اعضای گوارش اشاره کرد. همچنین درد سر دل یا کل شکم، دل پیچه، اسهال یا سر و صدای شکم از دیگر علایم بیماریهای گوارش است.
حتما بخوانید: درمان دل پیچه در کوتاهترین زمان
استرس: یک علت اختلال دستگاه گوارش استرس است. استرس و اضطراب در اشکال مختلف جسمی، روحی و عاطفی و فکری از مهمترین علل بیماریهای گوارشی مانند سندرم روده تحریکپذیر و سوء هاضمه است. استرس موجب می شود که فرآیند هضم مواد غذایی دچار اشکال شده و سرعت آن کاهش مییابد. در نتیجه مواد غذایی به مدت طولانیتری در دستگاه گوارش باقی میماند.
مصرف زیاد قهوه: یک علت دیگر بیماریهای گوارش مصرف قهوه به مقدار زیاد است. مخصوصا اگر معده خالی باشد. این کار باعث افزایش حالت اسیدیته ترشحات معده شده و در نتیجه به جدار رودهها آسیب میرساند.
حتما بخوانید: با نوشیدن قهوه بازده کاریتان را افزایش دهید
برخی داروها: یکی از آسیبهای شایع دستگاه گوارش بر اثر مصرف داروها، آسیب دیدن جدار و مخاط معده است. برخی از داروها فعالیت و عملکرد عصبها و ماهیچههای دستگاه گوارش را کاهش داده و خیلی از آنها هم باعث یبوست می شوند.
حتما بخوانید: نقش دارو در جلوگیری از افسردگی و استرس پس از سانحه
کم تحرکی: یک علت اختلال دستگاه گوارش است. چون متابولیسم و سوخت و ساز بدن را کاهش داده و باعث یبوست می شود.
سیگار: ترکیبات سمی سیگار هم به دستگاه گوارش آسیب رسانده و موجب بیماریهای گوارشی مانند سوزش سر دل و زخم و همچنین افزایش احتمال خطر ابتلا به التهاب روده و سنگ کیسه صفرا می شود.
کمبود فیبر: یکی از ترکیبات مفید است که باعث سلامت دستگاه گوارش و خوب کار کردن آن می شود. کمبود فیبر در بدن سبب بروز یبوست و سایر بیماریها از جمله سرطان روده و روده بزرگ خواهد شد.
خوب نجویدن غذا: بلعیدن غذای نجویده هم که در بیماریهای گوارشی نقش خیلی خیلی مهمی دارند. همچنین خوب نجویدن غذا میتواند باعث ایجاد باد گلو و تولید گاز و عدم هضم مواد غذایی شود.
طبق اطلاعات بدست آمده رژیم غذایی مناسب، ورزش مداوم، اجتناب از مصرف الکل و دخانیات و کم کردن استرس در جلوگیری از اختلال دستگاه گوارش تاثیر گذار هستند
8 علامت اختلال دستگاه گوارش
- احساس خستگی دائمی
- مشکلات پوستی که از بین نمی روند
- احساس اضطراب و تحریک پذیری دارید
- زود بیمار می شوید
- دهان تان بد بو است
- دچار یبوست هستید
- نمی توانید به درستی تمرکز کنید
- خوابتان آشفته می شود
8 اختلال دستگاه گوارش
- سندروم روده تحریک پذیر و سندروم بی قراری روده
- رفلاکس
- گاز معده
- زخم معده
- شل بودن مدفوع
- سوءهاضمه
- عدم تحمل لاکتوز
- کرم معده
بیماریهای مرتبط با دستگاه گوارش
- اسهال
- ییوست
- سندروم روده تحریکپذیر
- بیماری التهابی روده
- حالت تهوع
- استفراغ
- گرفتگی روده
- سوزش سر دل
- زخم معده
این بیماریها معمولا در اثر دلایل مختلف، از جمله موارد زیر، در بدن ایجاد میشود:
تغذیهی بد: مقادیر زیاد قند و کربوهیدراتهای ساده، مصرف شیرین کنندههای مصنوعی، مصرف کافئین و الکل، عدم مصرف فیبر خوراکی و پرخوری.
سبک زندگی ناسالم: مصرف دخانیات، ورزش نکردن، خواب ناکافی، غذا خوردن قبل از خواب و استرس هیجانی.
آلرژی و حساسیت به خوراکیها: حساسیت به خوراکیها ممکن است در اثر کمبود لاکتاز باشد که مسئول شکستن قند شیر است، یا شاید به این علت باشد که دستگاه ایمنی خوراکی را اشتباها مادهای خطرناک شناسایی میکند و از این رو علیه آن شروع به فعالیت میکند.
عفونتهای ویروسی: عفونتهایی که به دستگاه گوارش آسیب میزند و به بسیاری از بیماریها از جمله کمکاری تیروئید، دیابت، و فتق هیاتال منجر شود.
داروها : داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، آنتیبیوتیکهایی که باکتریهای مفید روده را از بین میبرند، هورمونهای مصنوعی، و مسهلها ممکن است روی عملکرد دستگاه گوارش تاثیر بگذارند.
سایر مشکلات گوارشی
دیگر نشانه های اولیه مشکلات گوارشی که ممکن است زیاد واضح نباشند اما مشکل ساز می شوند، عبارتند از:
- بیش از حد آروغ زدن
- سرگیجه
- پاک کردن بیش از حدِ گلو
- گلو درد بی ربط به عفونت
- مشکل در قورت دادن مایعات یا غذاهای جامد
- احساس درد در مری
- پف کردگی یا نفخ شکم
- غذای هضم نشده در مدفوع یا مدفوع چرب
- تغییر در عادات روده
- مدفوع کم رنگ
- ادرار با رنگ تیره
- از دست دادن اشتها
- کاهش وزن بی دلیل
- درد مفصل یا گرفتگی
با اینکه بیماری های زیادی وجود دارند که در فرآیند خود روی سیستم گوارشی تاثیر می گذارند، مواردی هستند که در صورت بروزشان شاید نیاز باشد بیشتر مورد بررسی قرار بگیرند.
شرایط عملکردی سیستم گوارش: شامل سندروم روده تحریک پذیر می شود. این مشکل، افراد زیادی را تحت تاثیر خود قرار می دهد و بیشتر در خانم ها دیده می شود. علائمش عبارتند از درد شکم، گرفتگی یا پف کردگی که با کار کردن شکم، دفع مقدار زیادی گاز، یبوست، اسهال و مخاط در مدفوع رفع می شود.
عفونت های دستگاه گوارش: نام دیگر آن آنفولانزای روده و بسیار ناراحت کننده است. اما خوشبختانه بدون مشکلات جدی، رفع می شود. اگر به مدت 24 ساعت نمی توانید مایعات را نگه دارید، در مدفوع یا استفراغ خود خون می بینید، نشانه های کم آبی دارید یا تب کرده اید، باید به پزشک مراجعه کنید.
یبوست: یبوست وحشتناک است اما اگر مشکلتان رفع نشد، حتما باید مورد معاینه قرار بگیرید. یبوست مزمن چندین روز ادامه دارد بدون اینکه روده حرکتی طبیعی داشته باشد. در چنین مواقعی حس می کنید روده تان سفت شده و هرچه فشار می آورید بی فایده است.
بیماری رفلاکس دستگاه گوارش: این یک اختلال گوارشی است که در صورت عدم رسیدگی می تواند منجر به مشکلات جدی برای سلامتی شود. علائم خیلی آرام خود را نشان می دهند و شامل مواردی مانند سوزش سر دل، درد در قفسیه سینه، دشواری در بلعیدن، برگشت دادن غذا، مایع سوزاننده یا احساس توده در گلو می شود. این مشکلات زمانی اتفاق می افتد که اسید از معده وارد مری می شود. این بیماری بسیار جدی است و می تواند باعث بروز سرطان مری شود.
سنگ کیسه صفرا: سنگ های کیسه صفرا، بسیار کوچک و اذیت کننده هستند که از کلسترول و صفرا ساخته می شوند. این مشکل نیز در زنان بیشتر شایع است. این سنگ ها می توانند باعث عفونت، تحریک و التهاب شوند که همگی درد آور هستند. درد این مشکل ناگهانی است و بیشتر آن را در سمت راست بالای شکم و یا بین تیغه های شانه ها حس می کنید.
بیماری زخم پپتیک: این هم یکی دیگر از مشکلات گوارشی است که نباید آن را شوخی گرفت و به صورت یک معده درد ساده، خود را نشان می دهد. این بیماری بیشتر به خاطر یک نوع باکتری به نام H. pylori بروز می کند و لایه محافظتی درون معده را دچار مشکل می کند که می تواند منجر به ایجاد زخم های دردناک شود.
دیورتیکولیت: این مشکل بسیار جدی با التهاب یا عفونت کیسه های کوچک انباشته در امتداد پوشش سیستم گوارش، اغلب در قسمت پایین روده بزرگ. این مشکل می تواند خفیف یا بدون علائم باشد اما ممکن است منجر به درد، تب، یبوست یا اسهال شود.
پانکراتیت: علائم پانکراتیت عبارتند از درد شکمی، دردی که تا کمر می رود، درد شکمی که بعد از خوردن یک وعده بدتر می شود، حالت تهوع، استفراغ، کاهش وزن بی دلیل و حساس شدن شکم. گاهی درمان این بیماری به مدتی بستری شدن در بیمارستان نیاز دارد.
نشانه های دستگاه گوارش ناسالم
احساس اضطراب، افسردگی یا غم
شاید در نگاه نخست پیوند بین دستگاه گوارش و احساسات عجیب به نظر برسد. اما آیا می دانستید که 70 درصد از سروتونین بدن شما در دستگاه گوارش یافت می شود؟ سطوح پایین سروتونین با خلق و خوی ناپایدار، افسردگی، و عملکردهای فیزیولوژیکی مانند گوارش، خوردن و خوابیدن پیوند خورده است.
هوس فراوان برای غذاهای سرشار از قند
لپتین و گرلین پروتئین هایی هستند که عملکردی مشابه با هورمون هایی دارند که اشتها را تثبیت می کنند و باکتری های دستگاه گوارش مقدار قابل توجهی از آنها را ترشح می کنند. این پروتئین ها بر هوس های غذایی ما تاثیرگذار هستند. بر همین اساس، اگر علاقه عجیبی به مصرف مواد غذایی حاوی قند فراوان دارید، باکتری ها با این نوع ماده ناسالم سازگار شده اند. در نتیجه، دستگاه گوارش شما دوز قند روزانه خود را طلب می کند. اصلاح مشکلات دستگاه گوارش می تواند باکتری هایی که موجب هوس های قندی می شوند را محدود سازد.
پیش دیابت یا دیابت
در مطالعه ای که در نشریه Endocrinology Connections منتشر شد، سه دانشمند روس ارتباط بین میکروب های روده بزرگ و ابتلا و پتانسیل ابتلا به دیابت نوع 2 را نشان دادند.
برخی باکتری های دستگاه گوارش یک واکنش ایمنی را تحریک می کنند که موجب التهاب در تمام بدن، از جمله کبد و سلول های چربی می شود، که می تواند بر سوخت و ساز کلی و حساسیت کبد تاثیرگذار باشد.
مشکلات پوستی
راش های پوستی و بیماری پوستی مزمن اگزما ممکن است نشان دهنده مشکلی در دستگاه گوارش، به ویژه عدم تعادل در باکتری های خوب باشند. سندرم روده نشت پذیر، بیماری که غذاهای اضافی به جای گوارش در روده از آن خارج می شوند، می تواند موجب شکل گیری التهاب در بدن و سرکوب سیستم ایمنی شود.
ناراحتی های گوارشی
مشکلات دستگاه گوارش حاد مانند نفخ، اسهال، و تولید گاز می توانند نشان دهنده عدم تعادل در باکتری های دستگاه گوارش باشند. اجابت مزاج نامنظم یا تولید بیش از اندازه گاز ممکن است نشان دهنده سطوح پایین اسید معده باشند که بر توانایی تجزیه مواد غذایی تاثیرگذار است.
بیماری خودایمنی یا سرکوب ایمنی
سندرم روده نشت پذیر و عدم تحمل گلوتن اغلب به عنوان کاتالیزوری برای بیماری های خودایمنی عمل می کنند. مشکلات دستگاه گوارش می توانند به بیماری های حاد و مزمن منجر شوند. به گفته دکتر آلسیو فاسانو، زیست شناس مخاطی، شواهدی در حال رشد وجود دارند که نشان می دهند افزایش نفوذپذیری روده نقشی بیماریزا در بیماری های مختلف خود ایمنی از جمله بیماری سلیاک و دیابت نوع 1 دارد.
آلرژی های غذایی یا حساسیت غذایی افزایش یافته
نمونه های عدم تحمل غذایی (به عنوان مثال، عدم تحمل لاکتوز) تقریبا همیشه محصول جانبی سندرم روده نشت پذیر هستند. فرد مبتلا به سندرم روده نشت پذیر توانایی گوارش کامل غذا را ندارد. در همین راستا، غذا به جای آن که در روده باقی بماند و گوارش شود، وارد جریان خون می شود. هنگامی که غذا از روده فرار می کند، بدن آن را به عنوان یک عامل تهدیدکننده در نظر می گیرد و واکنش ایمنی را آغاز می کند. ابتلا یا وخیمتر شدن آلرژی های غذایی و حساسیت ناگهانی به برخی مواد غذایی خاص ممکن است نشان دهنده مشکلی در دستگاه گوارش باشند.
بوی بد دهان
عدم تعادل میکروبی در روده می تواند به بخش های دیگر بدن از جمله دهان منتقل شود، که در این شرایط بوی بد دهان یا نفس بدبو شکل می گیرد. عدم تعادل یا نوسانات در جمیعت میکروبی دستگاه گوارش، بدن را بیش از پیش مستعد ابتلا به بیماری هایی می کند که نفس بدبو را موجب می شود، که از آن جمله می توان به بیماری کلیوی یا دیابت اشاره کرد.
مشکلات خواب یا بی خوابی
دشواری در به خواب رفتن و بی خوابی نشان دهنده برخی عدم تعادل های شیمیایی در مغز هستند. همان گونه که پیشتر اشاره شد، دستگاه گوارش ما حفظ و تنظیم سروتونین را انجام می دهد که یک انتقال دهنده عصبی ضروری برای تحریک و تنظیم الگوهای خواب است. هنگامی که سطوح سروتونین نامتعادل یا کم است این شرایط می تواند به بی خوابی یا دشواری در به خواب رفتن منجر شود.
نوسانات وزن
برخی باکتری های دستگاه گوارش کاهش وزن را تحریک می کنند که از نوع خوب نیست. به عنوان مثال، مقادیر بیش از حد میکروب ها در روده کوچک می تواند در جذب چربی، مواد معدنی و ویتامین ها اختلال ایجاد کند. در مقابل، برخی باکتری های دستگاه گوارش افزایش وزن را از طریق دریافت کالری بیشتر از غذا موجب می شوند. تجربه تغییرات غیر قابل توضیح وزن برای فردی که مشکل دستگاه گوارش دارد، چندان غیر معمول نیست.
۸ روش طبیعی درمان مشکلات گوارشی
۱. از داروهای گیاهی استفاده کنید
گیاهان دارویی خشک شده روش طبیعی درمان مشکلات گوارشی است و فواید زیادی دارد:
این داروهای گیاهی گاز معده را جذب میکند، کمک میکند خون به دستگاه گوارش جریان پیدا کند، و آلایندههای مختلف را از بین میبرد. به کسانی که از یبوست یا اسهال، عفونتهای روده، سندروم رودهی تحریکپذیر و زخم معده رنج میبرند، توصیه میشود از داروهای گیاهی استفاده کنند.
پوست لیمو، بابونه، نعنا، و دانهی رازیانهی خشکشده را تهیه کنید. آنها را مدت ۱۰ دقیقه در آب داغ بخیسانید، از صافی رد کنید، و بنوشید. توصیه شده است این کار را حداقل ۳ بار در روز انجام دهید. لطفا توجه داشتهباشید کسانی که از سوزش سر دل رنج میبرند باید از مصرف نعنا اجتناب کنند، چون پیاچ معده را بالا میبرد.
حتما بخوانید: خواص رازیانه؛ فواید دارویی، درمانی و طریقه مصرف
۲. باکتریهای مفید و آنزیمهای گوارشی مصرف کنید
باکتریهای پروبیوتیک آلایندههایی را که در روده نفوذ کردهاند، کنترل کرده و روده را تقویت میکنند؛ و آنزیمهای گوارشی از قبیل بروملین و پاپئین به بهبود فرآیند گوارش کمک میکند. باکتریهای پروبیوتیک را میتوان در ماستهای غنیشده با این باکتریها یافت، یا میتوانید مکملهای آن را از فروشگاههای خوراکیهای سالم تهیه کنید. دریافت آنزیمهای گوارشی از طریق خوراکیها دشوارتر است، اما با این وجود میتوانید مقدار کمی از آن را در آناناس و پاپایا (نوعی میوهی استوایی) بیابید. در بسیاری از موارد بین مشکلات پوستی یا عفونت در بدن و کمبود باکتریهای مفید و آنزیمهای گوارشی رابطه وجود دارد. برای همین این موارد به کسانی که از مشکلات گوارشی رنج میبرند، توصیه شدهاند. بهتر است دربارهی نوع آنزیم و باکتری و میزان مصرف آنها با پزشک مشورت کنید.
۳. استرس هیجانی را کنترل کنید
بسیاری از مشکلات سلامتی نتیجهی سبک زندگی پراسترس است. بهویژه زنان از این عارضه رنج میبرند، و شایعترین اختلال که در اثر آن ایجاد میشود، سندروم رودهی تحریکپذیر است. یافتن علتهای استرس و برطرف کردن آنها فرآیند گوارش را در بدن تنظیم میکند. شما میتوانید با کمک روشهایی مانند طب سوزنی و بازتاب درمانی استرس را تسکین دهید، و در کنار آن از داروهای گیاهی مانند پوست لیمو و رازک، و عصارههای تسکیندهنده مانند اسطوخودوس یا بابونه استفاده کنید. به یاد داشته باشید که استرس نه تنها عامل اصلی مشکلات گوارشی است، بلکه در ابتلا به بیماریهای دیگر مانند دیابت، پرکاری تیروئید، و مشکلات قلبی نیز نقش دارد.
۴. تغییر عادات غذایی هم بهترین روش طبیعی درمان مشکلات گوارشی است
خوراکیهای ناسالم میتواند دستگاه گوارش را بیش از حد پر کند و سبب مشکلات مختلف شود، بنابراین نحوهی مصرف خوراکیها میتواند روی گوارش آنها در بدنمان موثر باشد. تغییر عادات غذایی میتواند هرگونه مشکل گوارشی را که از آن رنج میبرید، تسکین دهد:
- در محیطی آرام و بدون هرگونه فشار غذا بخورید.
- روی خوردن تمرکز کنید و از تماشای تلویزیون یا روزنامه خواندن هنگام شام اجتناب کنید.
- غذا را قبل از بلعیدن به خوبی بجوید.
۵. علت آلرژی یا حساسیت غذایی را پیدا کنید
در بسیاری از موارد مشکلات گوارشی نتیجهی آلرژی یا حساسیت غذایی است. توصیه شده است برای مدتی مصرف برخی خوراکیها را قطع کنید و تاثیر آن را مشاهده کنید. این خوراکیها شامل محصولات لبنی، مرکبات، صدف، بادام زمینی، مغزها، شکلات، تخممرغ، کافئین، و ماهی است. شما با این “رژیم حذفی” که خوراکیهای روزمره را حذف میکند و به تدریج دوباره آنها را به برنامه غذایی برمیگرداند، میتوانید علت حساسیت غذایی را پیدا کنید. با این حال آلرژی به خوراکیها از طریق آزمایشهای پزشکی نیز امکانپذیر است.
۶. ابرخوراکیها را به منوی غذا اضافه کنید
خوراکیهایی را مصرف کنید که انواع مواد مغذی ضروری برای سلامت و عملکرد دستگاه گوارش را دارند، مثل:
ماهی شمال: این نوع ماهی حاوی امگا ۳ است، که خواص ضد التهابی دارد. برای همین به کسانی که از التهاب روده رنج میبرند، توصیه شدهاست این نوع ماهی را مصرف کنند.
کلم و آب کلم: این خوراکی حاوی یک آمینو اسید به نام گلوتامین است که التهاب دستگاه گوارش را تسکین میدهد.
دانهی کتان و تخمه کدو: این خوراکیها به کسانی که از یبوست رنج میبرند کمک میکند، اما برای کسانی که اسهال دارند مفید نیست.
۷. سمزدایی کنید
در بسیاری از موارد، وجود سموم زیاد در بدن سبب مشکلات گوارشی مختلف میشود. سموم زمینه را برای رشد قارچ کاندیدا فراهم میکند.
کاندیدا قارچ سفید رنگی است که معمولا در ناحیهی تناسلی یا مجرای گوارشی ظاهر میشود و در فعالیتهای این اندامها اختلال ایجاد میکند. کاهش مصرف خوراکیهای شیرین، خوراکیهایی با منبع حیوانی، و خوراکیهای فرآوریشده میتواند این اوضاع را بهبود ببخشد. خوراکیهایی که به از بین بردن سموم میکنند شامل جلبک، سیر، پیاز، جوانه گندم، سبزیجات برگی سبز، بروکلی، میوهها، و آب است. سمزدایی به همهی آدمها توصیه میشود، بهویژه کسانی که از مشکلات گوارشی رنج میبرند.
۸. مرتب ورزش کنید و این هم یک روش طبیعی درمان مشکلات گوارشی است
ورزش به تسکین استرس کمک میکند و تحرک بدن برای تنظیم فرآیند گوارش مفید است. تمرینات قلبی عروقی، ایروبیک و انعطافپذیری را به برنامه ورزشیتان اضافه کنید تا تفاوت را احساس کنید. گنجاندن فعالیتهای فیزیکی در زندگی روزمرهتان یکی از ۷۰ عادتی است که باید در زندگیتان ایجاد کنید.
درمان مشکلات گوارشی با طب سنتی
دستگاه گوارش سالم، تضمین کننده سلامت افراد است. اختلال در این روند نه تنها بدن را از مواد مغذی محروم میکند بلکه باعث تجمع مواد زائد در بدن میشود که در این میان برخی گیاهان با خواص دارویی برای رفع مشکلات دستگاه گوارش مفید هستند
1. اسفرزه: ضد یبوست
دانههای اسفرزه به علت وجود لایه موسیلاژی به عنوان ملین و برطرف کننده ناراحتیهای ناشی از بواسیر مطرح است. مهمترین اثر اسفرزه رفع یبوست است که برای اثربخشی بهتر باید دانهها با مقدار زیادی آب یا مایعات مصرف شود چرا که موسیلاژ سطح دانهها برای حجیم شدن احتیاج به آب زیادی دارد تا عملکرد آن به حداکثر برسد. مصرف اسفرزه بهتر است همراه با مایعات یا آب زیادتر از حد معمول باشد؛ بزرگسالان یک قاشق غذاخوری پر را در یک استکان ریخته و با مقداری آب مخلوط کرده، سپس آن را مصرف کنند و بلافاصله بعد از آن یک یا دو لیوان آب دیگر میل کنند و برای اثربخشی ایدهال آن میتوان به مدت 3 روز این کار را تکرار کرد تا عملکرد آن به حداکثر برسد.
همچنین برای کودکان 6 تا 12 ساله میتوان نصف این مقدار را در صبح و شب مصرف کرد و برای کودکان زیر 6 سال بهتر است با مشورت پزشک استفاده شود. مقدار مصرف متوسط اسفرزه، 1 تا 2 بار در روز است. شروع و مصرف ناگهانی و مقدار نسبتا زیاد اسفرزه ممکن است باعث نفخ شدید و بزرگ شدن شکم شود که برای جلوگیری از این مسئله باید از کم شروع و به سه بار در روز رساند و یا دوره درمان را طولانیتر کرد.
در مورد تداخل اسفرزه با دیگر مواد معدنی (از جمله کلسیم، منیزیم، مس و روی)، ویتامین B12، گلیکوزیدهای قلبی و مشتقات کومارین باید گفت که مصرف خوراکی همزمان اسفرزه باعث کاهش جذب و طول اثر کاربامازپین میشود که باید مصرف این گونه داروها را به طور جداگانه و با حداکثر زمان مصرف، بین این داروها و اسفرزه تنظیم کرد.
2. سنا: بهترین گیاه برای تخلیه روده در اعمال جراحی و یا عکسبرداری از رودهها
سنا بهترین گیاه برای درمان یبوست است. این گیاه اثر مسهلی نسبتا قوی داشته و برای تخلیه روده در اعمال جراحی و یا عکسبرداری از رودهها استفاده میشود. بهتر است سنا از فرآوردههای صنعتی آن که به شکل قرص است مصرف شود اما نیم تا یک گرم از برگ سنا به صورت دم کرده یا جوشانده با یک لیوان آب در روز نیز میتواند استفاده شود که محلول تهیه شده بسیار تلخ است.
دردهای شکمی و تنبلی رودهها پیامد مصرف بیش از حد سنا
مصرف بیش از حد این گیاه میتواند سبب دردهای شکمی، دل پیچه و تنبلی رودهها را در پی داشته باشد؛ برای جلوگیری از تنبلی رودهها و عوارض طولانی مدت سنا بهتر است پس از یک یا دو هفته مصرف آن قطع شود. سنا در حاملگی و شیردهی منع مصرف دارد چرا که مدارکی مبنی بر اثرات موتاژنیک و ژنوتوکسیک گزارش شده است. همچنین میوه سنا برای کودکان مناسب است و اثری ملایمتر از برگ دارد و مقدار مصرف آن همانند برگ است.
3. شیرینبیان: ضدالتهاب راههای تنفسی
شیرینبیان از قدیم به عنوان بهترین جلوگیری کننده و درمان کننده التهاب و زخمهای معده مورد مصرف بوده است. خلط آور، ضد سرفه و ضدالتهاب بودن قسمتهای فوقانی راههای تنفسی از دیگر اثرات مهم این گیاه است. نحوه مصرف شیرینبیان بدین ترتیب است که 2 تا 15 گرم پودر ریشه را میتوان روزانه در یک لیوان آب ریخته و به مدت 5 دقیقه جوشاند سپس آن را صاف و در یک یا چند نوبت مصرف کرد که این مقدار حاوی حدود 200 تا 800 میلیگرم گلیسریزین بوده که مقدار مجاز مصرف گلیسریزین در روز 2 دهم میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن است. مصرف روزانه بیش از 50 گرم به مدت بیش از 6 هفته شیرینبیان ممکن است باعث عوارضی از جمله احتباس آب در بدن، کاهش سدیم، افزایش پتاسیم و فشار خون شود؛ بنابراین افرادی که دارای پرفشاری خون بوده و یا زمینه آن را دارند باید فراوردههای شیرینبیان را با احتیاط مصرف کنند. برای افرادی که دارای پرفشاری خون هستند، فرآوردههایی از شیرینبیان تهیه شده که دارای گلیسریزین کمتری است که به نام فرآوردههای دگلیسریزه در بازار موجود است همچنین بیخطر بودن آن در دوران بارداری و شیردهی به اثبات نرسیده و بهتر است مصرف نشود.
4. بابونه: مرهم زخمهای سطحی گوارش
بابونه گیاهی است علفی و در اکثر نقاط ایران می روید. بابونه شیرازی به عنوان تقویت کننده معده، ضد خونریزی، ترمیم کننده زخمهای سطحی و ضد اسپاسم گوارشی مصرف سنتی دارد. به منظور تهیه چای بابونه یک لیوان آب جوش را با 1 تا 2 گرم از گلهای خرد شده مخلوط کنید و پس از 15 دقیقه آن را صاف و مصرف کنید این میزان میتواند تا 3 بار در روز تکرار شود و برای کودکان میتوان از همین روش استفاده کرد فقط میزان گیاه در هر نوبت2 گرم باشد. بابونه را همزمان با داروهای وارفارین و سیکوسپورین مصرف نکنید
مصرف بابونه و فراوردههای حاوی آن در افرادی که حساسیت به گردههای علف هرز دارند، مضر است. مصرف آن در بارداری منع شده اما در دوره شیردهی عوارض جانبی گزارش نشده است.
مصرف همزمان بابونه با داروهایی مثل وارفارین و سیکوسپورین تداخل دارویی دارد و افرادی که این داروها را مصرف میکنند باید از بابونه پرهیز کنند. بابونه دشتی نوع دیگر بابونه موجود در بازار دارویی ایران است. این گیاه مجموعه کاپیتولهای دکمهای شکل زرد رنگ و یا گلهای کوچک زرد رنگ و لولهای شکل است که به عنوان، ضدخونریزی و تقویت کننده معده و ضد عفونی کننده و ترمیم کننده و نیز شستشو دهنده و ایجاد کننده رنگ طلایی برای مو مصارف سنتی دارد.
5. نعنا، ضد دردهای گوارشی و رفع سردی
نعنا، عرق نعنا و اسانس آن به عنوان ضد نفخ، تسهیل کننده هضم غذا، ضد دردهای گوارشی و رفع سردی، مصرف سنتی دارند. نعنا به دوگونه نعنا قمی و نعنا فلفلی یا سوسن عنبر است که اکثر خواص آن مربوط به وجود منتول در اسانس آن است و شامل اثرات ضد نفخ، ضد درد، ضد اسپاسم، ضداحتقان و صفرا آور است. مصرف گیاه نعنا و یا عصارههای آن حتی در طولانی مدت ایجاد عارضه نمیکنند و عوارض احتمالی اکثرا به اسانس و یا منتول در فراورده مربوط میشود.
تهیه چای از گیاه نعناع: 2 گرم از برگ خرد شده نعنا را با یک استکان آب جوش مخلوط و پس از 10 دقیقه صاف کرده و مصرف شود.
استفاده از اسانس خالص نعنا در التهاب و زخم به صورت موضعی یا خوراکی ممنوع!
به دلیل ایجاد تحریک، التهاب و زخم، هیچگاه نباید از اسانس خالص نعنا به طور موضعی یا خوراکی استفاده کرد. گزارشی مربوط به تداخلات دارویی، غذایی، مصرف در حامگی و شیردهی یا عوارض دیگر وجود ندارد و به نظر میرسد مصرف در حد دارویی آن بیعارضه باشد. با این حال ممکن است باعث کاهش شیر مادران شود که باید با احتیاط آن را مصرف کنند. فرآورده خوراکی نعنا از گونه Spicata توسط صنایع دارویی در حال حاضر تولید میشود که به صورت قطرهای به نام «کارمینت» در داروخانهها وجود دارد و این قطره برای رفع نفخ، درد و اسپاسم بسیار ایده آل بوده و عملکرد آن بین 10 تا 15 دقیقه است.
کلام آخر: توصیه میشود برای رسیدگی اساسی به بیماریهای مربوط به دستگاه گوارش تحت معاینات پزشکی قرار بگیرید و برنامهی درمان مناسب خودتان را در پیش بگیرید. در کنار آن، روشهای طبیعی زیادی نیز وجود دارد که شما را قادر میسازد علائم مشکلات دستگاه گوارش را تسکین دهید.
منبع: asanteb.com | salamati.ir | asriran.com | beytoote.com | kermany.com
سلام . تو شماره 2 نوشتید نعنا
سلام . تو شماره 2 نوشتید نعنا پی اچ را بالا میبره و کسایی که سوزش سر دل دارند نخورند در صورتی که سوزش به خاطر اسید است و هرچه پی اچ بالا تر بره از خاصیت اسیدی کمتر میشه پس نعنا برای سوزش سر دل خوبه
افزودن دیدگاه جدید